Preek van de week

OVERWEGING

Dat was toch vanuit het hart
Alles krijgt veel meer waarde wanneer we het doen vanuit ons hart. We hebben misschien een grote tegenzin overwonnen om toch maar op bezoek te gaan, dat klusje op te knappen, toch maar dit of dat te doen, maar we hebben het in feite toch met ons hart gedaan, omdat we dat offer wilden brengen, al hebben we het misschien niet jubelend gedaan.

In een goede geest
Soms hebben de offers die we brengen meer betekenis dan de dingen die we graag en met gemak hebben gedaan. We hebben die offers in een goede geest gebracht, we hebben ze met ons hart, met liefde gedaan. En dat is toch wel erg belangrijk, het is de maatstaf om te bepalen of je echt iets moois hebt gedaan of niet.

Voor jezelf of voor een ander
Hoe kunnen we merken of we in een goede geest gehandeld hebben? Dat ligt in het eerlijke antwoord op de vraag voor wie we iets hebben gedaan: was het voor mezelf of was het voor een ander? Of liever: was het alleen voor mezelf of was het ook voor een ander. Want heel veel mooie dingen die we voor anderen doen, verrijken ook onszelf. We doen ze dus eigenlijk niet alleen voor een ander, ze maken ook ons eigen leven mooi en goed. Prachtig!

Schone schijn
Meisjes en jongens willen – als ze op een bepaalde leeftijd zijn – graag indruk maken op elkaar, vooral door er leuk uit te zien. Maar als het goed is merken ze al gauw dat dit niet zoveel zegt. Dat iemand er zo leuk uitziet, zal niet altijd blijven, de eerste rimpels komen gauw genoeg; de schoonheid gaat voorbij. En als iemand er aantrekkelijk uitziet maar zijn of haar karakter is erg onplezierig of het is een persoon die vooral aan zichzelf denkt, wat heb je er dan aan? De buitenkant is heel betrekkelijk! En de indruk die mensen van zich geven beantwoordt lang niet altijd aan een mooie binnenkant.

Schriftgeleerden en Farizeeën
Jezus kwam dat tegen in Zijn tijd bij de Schriftgeleerden en Farizeeën, godsdienstige leiders. Die maakten een mooie en vrome indruk, ze onderhielden allerlei traditionele gebruiken en wisten precies hoe alles moest. Maar het waren geen goede personen. Zij leefden niet echt om een goed mens te zijn, om mensen te helpen, voor hen klaar te staan en God lief te hebben en te dienen. Hun leven was geen leven voor God en de naaste. Nee! Zij waren gewoon niet dienstbaar, maar in feite was alles op hun eigen glorie gericht, op het indruk maken op de mensen overkomen als belangrijke personen, het ging om status, positie en macht. Jezus verwijt dit de Farizeeën en Schriftgeleerden met keiharde woorden, waarin Hij hun zonden één voor één opnoemt. Maar ze misten ook de nederigheid om te erkennen dat ze fout zaten en ruimden uiteindelijk die lastige Jezus uit de weg. Zo stierf Hij aan het kruis.

Heersen of dienen
Het gaat er om hoe we bezig zijn. Zijn we bezig onszelf op een voetstuk te plaatsen, ze moeten mij bewonderen mijn ster moet stralen, ik ben belangrijk, ik zal heersen? Of is ons leven werkelijk dienst, een leven voor anderen, voor God en de naaste in navolging van Jezus Christus?

Bedelaars
We komen hier als bedelaars. Een bedelaar heeft zelf niet veel en is afhankelijk van een milde gave die iemand hem geeft. Zo staan wij tegenover God. Als we onszelf als zo’n bedelaar zien als iemand die uiteindelijk een afhankelijke mens is, kunnen we ons ook verbonden weten met al die mensen in de wereld, die zoveel slechter af zijn dan wij: mensen die werkelijk niets bezitten en in nood verkeren; zij zijn er, overal en hebben hulp hard nodig. Nee, we mogen onze ogen niet sluiten, ons hart niet verharden als we horen van de nood van anderen, van zo vele vluchtelingen, bijvoorbeeld. We mogen niet zeggen: ‘Dat gaat mij niets aan, ben ik mijn broeders hoeder?’ Dat was het antwoord van Kaïn, weet u nog? Eigenlijk staan wij allemaal op dezelfde manier tegenover God: wij kunnen de hemel niet kopen, we kunnen ons geluk niet verdienen, zelfs gezondheid en voorspoed zijn niet te koop; wij kunnen de dood niet vermijden, de dood is voor iedereen gelijk, niemand heeft hier het eeuwige leven, tegenover God staan we als bedelaars.

De hemel verdienen?
En wat is Gods reactie? Soms werden mensen opgevoed met de gedachte: God ziet je, kijk uit dat je niets verkeerds doet want Hij zal je straffen. Als je je houdt aan wetten en geboden, dan zwaait de hemelpoort wel voor je open. Maar eigenlijk is het zo helemaal niet, dit klinkt alsof we de hemel kunnen verdienen. dan zijn we meer koopman of handelaar dan bedelaar. God werd mens toen Hij de zonde van de mensen zag, om voor ons te lijden en sterven uit liefde!

Het verdien-model
Zulke mensen van het verdien-model – de hemel kopen door netjes binnen de lijntjes te blijven – had je ook in Jezus’ tijd. Het zijn mensen die heel precies allerlei rituele afwassingen verrichten, reinheidswetten onderhouden en allerlei andere uiterlijke dingen doen. Maar zij vergaten dat dit helemaal niet de kern was, dat het gaat om iets anders: het gaat om ons hart, het gaat om het besef dat wij allemaal kinderen zijn en bedelaars, dat wij alles krijgen, zonder het te verdienen, dat God meer kijkt naar onze goede wil, naar ons verlangen om een goed mens te zijn, dan naar het feitelijke resultaat, niet of je het allemaal haalt, maar of je verlangt en je best doet om een goed mens te zijn vanuit de liefde tot God en de liefde tot de naaste, dát telt. Iemand die heel veel fouten maakt en zonden doet, kan een heiliger mens zijn dan iemand die heel perfect is en bij wie er geen rimpeltje of vlekje is. Want het gaat om de liefde, onze inzet, om onze ontvankelijkheid, onze overgave, met het hart van een kind, zoals Maria dat heeft voorgeleefd; Een kind mag best een keer een foutje maken, het krijgt misschien een standje, moet even huilen en gaat weer door. Als een kind van God gevallen is moet het weer opstaan, huilen misschien, vergeving vragen en verder gaan.

Niet de perfecte mens maar de bedelaar
Die Farizeeën en die Schriftgeleerden doen het allemaal heel perfect, er is niets op hen aan te merken, alleen hun hart dat is verhard en tot het kwaad geneigd. Maar dan is die perfecte mens uit het Evangelie beslist geen bedelaar, geen kind, niet iemand die alles van de hemelse Vader ontvangt, niet iemand die weet dat hij iedere seconde van zijn leven maar gekregen heeft… dat je het leven tenslotte niet zelf bepaalt. En daar gaat het uiteindelijk om. Voor een bedelaar gaan in de hemel alle deuren open en een kind glipt daar door het kleinste kiertje binnen! Dus: wees voor God, wees voor Maria als een bedelaar! Wees een kind! We hebben alles maar gekregen, ons leven, ons geloof, al die mooie dingen; voor niets hebben we ontvangen en voor niets moeten we ook veel uitdelen, want we zijn allemaal maar bedelaars!
† Jan Hendriks
https://kloostermagazine.nl/22... bewerkt TS

Schriftlezingen van deze zondag



TWEEËNTWINTIGSTE  ZONDAG DOOR HET JAAR

EERSTE LEZING Deut., 4, 1-2. 6-8

Uit het boek Deuteronomium

Mozes sprak tot het volk en zei: “Luister dan, Israël, naar de voorschriften en bepalingen die ik u leer en handel daarnaar. Dan zult gij leven en bezit gaan nemen van het land dat de Heer, de God van uw vaderen u schenkt. Aan wat ik u voorschrijf moogt gij niets toevoegen en er niets van afdoen; ge moet de geboden van de Heer uw God onderhouden die ik u geef. Handel ernaar in het land dat gij in bezit gaat nemen en brengt ze stipt ten uitvoer, want daaruit zal voor de volken uw wijsheid en uw inzicht blijken. Als zij al deze voorschriften horen, zullen ze zeggen: Dat machtige volk is wijs en verstandig. Is er soms een andere grote natie aan wie hun goden zo nabij zijn als de Heer onze God ons nabij is zo vaak wij hem aanroepen? Of is er een andere grote natie die zulke volmaakte voorschriften en bepalingen heeft als de wet die ik u heden geef?"



TUSSENZANG Ps. 15 (14), 2-3a, 3cd-4ab, 4c-5

REFR: Heer, wie mag te gast zijn in uw tent?

Wie rechtvaardig is en eerbaar leeft, in zijn hart geen boze plannen koestert, geen bedrog pleegt met zijn tong;

Wie zijn evenmens geen schade doet. Wie zijn buren niet te schande zet; Wie de boosdoeners veracht, maar de dienaars van de Heer in ere houdt;

Wie beloften in zijn eigen nadeel toch volbrengt. Wie zijn bezit niet uitleent tegen woeker, als getuige niet omkoopbaar is. Wie zich zo gedraagt zal niet wankelen in eeuwigheid.



TWEEDE LEZING Jak., 1, 17-18. 21b-22. 27

Uit de brief van de heilige apostel Jakobus

Broeders en zusters, Elke goede gave, elk volmaakt geschenk daalt neer van boven, van de Vader der hemellichten, bij wie geen verandering is of verduistering door omwenteling. Uit vrije wil heeft Hij ons het leven geschonken door het woord der waarheid, zodat wij in zekere zin de eerstelingen onder zijn schepselen zijn. Neemt met zachtmoedigheid het woord van God aan dat in u werd geplant en dat de kracht bezit uw zielen te redden. Weest uitvoerders van het woord en niet alleen toehoorders; dan zoudt gij uzelf bedriegen. Zuivere en onbevlekte vroomheid in de ogen van onze God en Vader is dit: wezen en weduwen opzoeken in hun nood en zichzelf vrijwaren voor de besmetting van de wereld.


ALLELUIA cf. Hand., 16, 14b

Maak ons hart ontvankelijk, Heer, opdat wij de woorden van uw Zoon zouden begrijpen. Alleluia.


EVANGELIE Mc., 7, 1-8. 14-15. 21-23

Uit het heilig evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Marcus

Eens kwamen de Farizeeën en enkele schriftgeleerden uit Jeruzalem bij Jezus tezamen, en ze zagen dat sommigen van zijn leerlingen met onreine, dat wil zeggen, ongewassen handen aten. De Farizeeën immers en al de Joden eten niet zonder eerst de vingertoppen gewassen te hebben, daar ze vasthouden aan de overlevering van de voorvaderen; komen ze van de markt, den eten ze niet voordat zij zich gereinigd hebben; zo zijn er nog vele dingen waaraan ze bij overlevering vasthouden: het afwassen van bekers, kruiken en koperen vaatwerk. Daarom stelden de Farizeeen en de schriftgeleerden Hem de vraag: “Waarom gedragen uw leerlingen zich niet volgens de overlevering van de voorvaderen, maar eten zij met onreine harden?" Hij antwoordde hun: “Hoe juist heeft Jesaja over u, huichelaars, geprofeteerd! Zo staat er geschreven: Dit volk eert Mij met de lippen maar hun hart is ver van Mij. Zij eren Mij, maar zonder zin, en mensenwet is wet zij leren. Gij laat het gebod van God varen en houdt vast aan de overlevering van mensen!" Daarop riep Hij het volk weer bij zich en sprak tot hen: “Luistert allen naar Mij en wilt verstaan: niets kan de mens bezoedelen wat van buiten af in hem komt. Maar wat uit de mens komt, dat bezoedelt de mens. Want uit het binnenste, uit het hart van de mensen komen boze gedachten, ontucht, diefstal, moord, echtbreuk, hebzucht, kwaadaardigheid, bedrog, losbandigheid, afgunst, godslastering, trots, lichtzinnigheid. AI die slechte dingen komen uit het binnenste en bezoedelen de mens."