Kies uw kerk

Preek van de week

Bezinning door het jaar - Pinksteren/H. Maagd Maria Moeder van de Kerk jaar B - 18, 19 en 20 mei 2024

PINKSTEREN 
Met Pinksteren viert de Kerk de uitstorting van de Heilige Geest over de apostelen. De avond voor zijn lijden en dood beloofde Jezus zijn apostelen dat Hij hen de Geest zou zenden. De Geest is God zelf die in gelovigen woont en werkt en hen voor altijd met God verbindt. Dit goddelijke geschenk markeert de geboorte van de Kerk. De apostel Petrus treedt na de neerdaling van de Geest als eerste naar voren om zich te richten tot de joodse bewoners van Jeruzalem.


TWEEDE PINKSTERDAG - GEDACHTENIS H. MAAGD MARIA, MOEDER VAN DE KERK
De instelling van deze gedachtenis geschiedde door middel van een decreet van paus Franciscus, gedateerd op 11 februari 2018, de 160e verjaardag van de eerste verschijning van Onze Lieve Vrouw van Lourdes. De allereerste keer dat de gedachtenis werd gehouden was op maandag 21 mei 2018. De reden dat is gekozen voor de maandag na Pinksteren is omdat Pinksteren wordt beschouwd als de geboortedag van de Kerk. Maria werd moeder van de Zoon door de Heilige Geest. Die Geest werd op het eerste joodse pinksterfeest na de Verrijzenis vaardig over de volgelingen van de ten hemel opgevaren Zoon.


PINKSTEREN 


GEBED TOT DE HEILIGE GEEST (PINKSTERNOVEEN)

Kom, Heilige Geest, vervul de harten van Uw gelovigen, en ontsteek in hen het vuur van Uw liefde.
Zend Uw Geest uit, en alles zal worden herschapen.
En Gij zult het aanschijn der aarde vernieuwen.
Laat ons bidden,
God, Gij hebt de harten van Uw gelovigen door de verlichting van de Heilige Geest onderwezen.
Geef dat wij door dezelfde Heilige Geest de ware wijsheid mogen bezitten, en ons altijd over Zijn vertroosting mogen verblijden.
Door Christus, onze Heer.
Amen.

OVERWEGING

De evangelist Johannes vertelt vandaag dat de leerlingen van Jezus na zijn marteldood vol angst bij elkaar zitten. De deuren en ramen goed gesloten, want stel je voor. ‘Uit angst voor de Joden’, zegt Johannes. We moeten ons wel realiseren dat Johannes die zin decennia na Jezus’ dood opschrijft. Hij verwoordt dan ook de spanningen die er in zijn tijd zijn tussen joden en christenen.

Ook in onze dagen komen we deze spanningen over heel de wereld tegen. Oorzaken van frictie, onvrede en geweld moeten vooral gezocht worden in de uitzichtloze situaties waarin mensen leven, armoede, de onderdrukking van de ene groepering door de andere. Er moet gezocht worden naar een nieuwe taal en cultuur die gaat over wat mensen wezenlijk bindt: hun mens zijn, hun authenticiteit, hun menselijke waardigheid. Een taal die mensen raakt in wat van levensbelang is: gekend en geliefd te zijn, gezien worden door de Ander, met kleine letter en met hoofdletter.

In het bijbelboek Handelingen wordt de kracht van de Geest in verband gebracht met de taal die mensen kan verbinden. De leerlingen spreken die taal en gaan van daaruit de dialoog aan met mensen van alle talen en culturen. Het wonder geschiedt: ze verstaan elkaar. Verstaan is iets anders dan horen spreken. Verstaan heeft te maken met begrijpen, weten waar het over gaat, horen achter de woorden. Er ontstaat een dialoog die gaat over wat er werkelijk toe doet in het leven. Waar dat gebeurt, worden mensen bevrijd van angst.

Met Pinksteren vieren we dat Gods Geest het nachtslot van de angst wil verbreken. Dat er schoon schip wordt gemaakt, door een hevige wind die alles wil schoonvegen, alle vooroordelen omver wil gooien, wil wegvagen wat niet vruchtbaar is. Pinksteren wil in onze levens ruimte maken voor iets nieuws: één wereld vol recht en solidariteit, één mensengemeenschap die bereid is elkaar te verstaan. Eén God die verstaanbaar spreekt, die ons tegemoet komt, moed en liefde geeft, kracht schenkt om een nieuw mens te worden.

We worden uitgenodigd om schoonmaak te houden in ons eigen leven. Mensen te worden die hun leven inrichten en afstemmen op God. Van welke windstreek je ook komt, de Stem van God is te horen en te verstaan voor wie dat wil. God raakt ons immers op de plaats waar emotie en hartstocht wonen. Onze compassie en solidariteit worden wakker geroepen.

Heilige Geest: een goddelijke kracht die mensen bij elkaar brengt en uitsluiting omvormt tot gemeenschap. Laat de Geest binnenkomen en we zullen nieuwe mensen worden op een wereld die ruimte geeft aan al wat leeft.

https://www.abdijvanberne.nl/o... bewerkt TS

GEBED

Heilige Geest, Gij nodigt ons uit
Om onze getrouwheid aan u te hernieuwen.
Blijf bij ons bij het vervullen van datgene
waartoe Gij ons roept.
Mogen uw gaven van wijsheid en kracht
ons een blijvende steun zijn
bij onze inzet voor de armen.
Mogen uw gaven van nederigheid en godsvrucht
ons ertoe brengen
de diepere betekenis van het geloof ten volle te beleven.
Mogen uw gaven van verstand en inzicht ons helpen
om samen de uitdagingen te verstaan
waartoe Gij ons roept ten dienste van de wereld van vandaag.
En mogen wij door het vuur van uw liefde
ook nu nog begeesterd zijn
van hetzelfde missionaire enthousiasme
waarvan de Apostelen vervuld waren
vanaf het eerste Pinksterfeest. Amen

Bron: Congregatie H. Geest

TWEEDE PINKSTERDAG - GEDACHTENIS H. MAAGD MARIA, MOEDER VAN DE KERK


OVERWEGING


Iedere katholiek heeft wel een besef dat Maria onze moeder in de hemel is. Je zou kunnen denken dat het daarom logisch is dat Maria ook moeder van de Kerk wordt genoemd. Toch gaat de betekenis van de titel Moeder van de Kerk verder. 

Wanneer op Pinksteren de geboorte van de Kerk wordt gevierd dan is het niet vreemd om de dag daarop meteen Maria te gedenken als moeder van de Kerk. Als moeder van de Christus is zij op een bijzondere manier verbonden met de geboorte van de Kerk. Niet zoals een oma met haar kleinkind, we zijn geen kleinkinderen van Maria. Maria baart op een nieuwe manier het Lichaam van Christus, de Kerk. Eerst was zij vervuld van de Heilige Geest en kwam de kracht van de Heilige Geest over haar om Gods Zoon aan de mensheid te geven. Zij stond onder het kruis toen Jezus zijn leerling aan haar gaf als nieuwe zoon en haar aan zijn leerling gaf als moeder. Zij was aanwezig op het eerste Pinksterfeest. Met de apostelen en de vrouwen heeft zij in de bovenzaal gebeden om de Heilige Geest. Zij allen bleven eensgezind volharden in gebed samen met de vrouwen, met Maria, de moeder van Jezus, en met zijn broeders.(Handelingen 1,14). Zij wordt daar apart genoemd als de moeder van Jezus. Zij maakt deel uit van de eerste kerkgemeenschap en tegelijk is zij de directe lijn naar haar Zoon die in de hemel is opgenomen.

Maria heeft nu een eigen dag waarop wij haar als moeder van de Kerk eren en waarop zij ons bijzonder haar moederlijke zorg kan geven. Een zorg die we hard nodig hebben om als kinderen van God te kunnen leven.

Maria is dus niet alleen moeder voor ieder van ons afzonderlijk, zij is ook moeder van de Kerk. Dat betekent dat zij ons niet alleen individueel wil helpen om gelovig te leven, maar dat zij ons ook helpt om Kerk te zijn. We zijn alleen Kerk wanneer we samen het geloof delen en werkelijk verbonden leven met Christus. De Kerk was er voordat wij werden geboren, de Kerk gaat door ook als wij al lang zijn overleden. Wij zijn individueel kleine schakels in Gods plan. Als persoon mogen wij groeien in de verbondenheid met God en de naaste door onze dienst aan God en aan de medemens. Zoals ons individueel geloofsleven belangrijk is in de kleine kring om ons heen, thuis, in het werk, in de parochie, zo heeft de Kerk een hoogst belangrijk rol in de wereld, in de landelijke samenleving en mondiaal. Ons individueel leven is kort, de Kerk doet haar werk al vanaf het eerste Pinksterfeest en zij zal dit blijven doen tot het einde van de wereld. De Kerk overstijgt ook landen en organisaties: landen veranderen, politieke systemen en ideologieën komen en gaan. De Kerk blijft, zij is de permanente basis voor onze verbondenheid met Christus, met God, met de naaste, met de natuur en als borg van ons werkelijke menszijn naar Gods bedoeling.

Wanneer wij dus nadenken over ons Kerk zijn, dan herinnert het feest van vandaag ons eraan dat we niet moeten vergeten Maria te vragen om haar moederlijke bijstand. Zij is als moeder van de Kerk ook leermeesteres hoe wij samen Kerk kunnen zijn. Hoe wij in de Kerk kunnen uitstijgen boven ons individueel belang. Hoe wij samen als Kerk van groter belang kunnen zijn voor de samenleving. Hoe wij door onze inzet voor de Kerk ook praktisch van belang zijn voor de volgende generatie, zodat kinderen, klein- en achterkleinkinderen en alle volgende generaties binnen de Kerk hun weg kunnen gaan en door de Kerk de rijkdom van het geloof mogen vinden, met Maria als moeder voor ieder afzonderlijk en voor de Kerk als geheel.

God is werkzaam in de wereld. De wereld ontwikkelt zich verder. Toch ontwikkelt de wereld zich niet in een rechte lijn naar een hoger niveau. Techniek is slechts een hulpmiddel. Wetenschap is slechts een instrument. Het gaat om de mensen die deze middelen hanteren, hoe zij denken, wat voor ethische waarden zij hanteren, wat voor doelen hen voor ogen staan, hoe zij omgaan met de naaste. Mensenrechten zijn een groot goed. Tegelijk zijn ze kwetsbaar voor manipulatie wanneer ze niet gefundeerd zijn in een diepere visie over hoe wij mens moeten zijn.

Zo mogen we Maria als Moeder van de Kerk ook vragen de Kerk te helpen in haar rol in deze samenleving op mondiaal vlak, als geweten voor politieke systemen, als opvoedster van de volgende generaties, als waakster over de houdingen van politici en en militairen. Dat ook landen hun rol in de wereldgemeenschap op een ethisch verantwoorde manier vervullen. Het feest van vandaag mag ons de rol van Maria als Moeder van de Kerk meer verduidelijken, maar vooral ons als haar kinderen meer verenigen in het Lichaam van Christus, de Kerk. 

https://hagenpreken.nl/Preken/... bewerkt TS


LOFZANG VAN MARIA (MAGNIFICAT)
Hoog verheft nu mijn ziel de Heer,
verrukt is mijn geest om God, mijn Verlosser,
Zijn keus viel op zijn eenvoudige dienstmaagd,
van nu af prijst ieder geslacht mij zalig.
Wonderbaar is het wat Hij mij deed,
de Machtige, groot is Zijn Naam!
Barmhartig is Hij tot in lengte van dagen
voor ieder die Hem erkent.
Hij doet zich gelden met krachtige arm,
vermetelen drijft hij uiteen,
machtigen haalt Hij omlaag van hun troon,
eenvoudigen brengt Hij tot aanzien;
Behoeftigen schenkt Hij overvloed,
maar rijken gaan heen met lege handen.
Hij trekt zich Zijn dienaar Israël aan,
Zijn milde erbarming indachtig;
zoals Hij de vaderen heeft beloofd,
voor Abraham en zijn geslacht voor altijd.





Schriftlezingen van deze zondag en van tweede pinksterdag



PINKSTEREN

EERSTE LEZING Hand., 2, 1-11

Uit de Handelingen der Apostelen


Toen de dag van Pinksteren aanbrak waren allen bijeen op dezelfde plaats. Plotseling kwam uit de hemel een gedruis alsof er een hevige wind opstak en heel het huis waar zij gezeten waren was er vol van. Er verscheen hun iets dat op vuur geleek en dat zich, in tongen verdeeld, op ieder van hen neerzette. Zij werden allen vervuld van de heilige Geest en zij begonnen te spreken in vreemde talen, naargelang de Geest hun te vertolken gaf. Nu woonden er in Jeruzalem Joden, vrome mannen die afkomstig waren uit alle volkeren onder de hemel. Toen dat geluid ontstond liepen die te hoop en tot hun verbazing hoorde iedereen hen spreken in zijn taal. Zij waren buiten zichzelf en zeiden vol verwondering: “Maar zijn al die daar spreken dan geen Galileeërs? Hoe komt het dan dat ieder van ons hen hoort spreken in zijn eigen moedertaal? Parten, Meden en Elamieten, bewoners van Mesopotamië, van Judea en Kappadocië, van Pontus en Asia, van Frygie en Pamfylië, Egypte en het gebied van Libië bij Cyrene, de Romeinen die hier verblijven, Joden zowel als proselieten, Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze eigen taal spreken van Gods grote daden."


TUSSENZANG Ps. 104 (103), 1ab en 24ac, 29bc-30, 31 en 34

REFR: Maar zendt Gij uw geest, dan komt er weer leven, dan maakt Gij uw schepping weer nieuw.
of: Alleluia.

Verheerlijk, mijn ziel, de Heer, wat zijt Gij groot, Heer mijn God! Hoe veel is het wat Gij gedaan hebt, Heer, de aarde is vol van uw schepsels.

Neemt Gij hun geest weg, dan komen zij om, en keren terug tot de aarde. Maar zendt Gij uw geest, dan komt er weer leven, dan maakt Gij uw schepping weer nieuw.

De roem van de Heer blijve eeuwig bestaan, Hij vinde zijn vreugde in al zijn schepsels; Mogen mijn woorden Hem aangenaam zijn, dan zal ik mij in de Heer verheugen.


TWEEDE LEZING 1 Kor., 12, 3b-7. 12-13

Uit de eerste brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Korinte


Broeders en zusters, Niemand die zegt: “Jezus is vervloekt" staat onder invloed van de geest van God; en niemand kan zeggen: “Jezus is de Heer" tenzij door de heilige Geest. Er zijn verschillende gaven maar slechts een Geest. Er zijn vele vormen van dienstverlening maar slechts een Heer. Er zijn allerlei soorten werk maar er is slechts een God die alles in allen tot stand brengt. Maar aan ieder van ons wordt de openbaring van de Geest meegedeeld tot welzijn van allen. Het menselijk lichaam vormt met zijn vele ledematen een geheel; alle ledematen, hoe vele ook, maken tezamen een lichaam uit. Zo is het ook met de Christus. Wij allen, Joden en Grieken, slaven en vrijen zijn immers in de kracht van een en dezelfde Geest door de doop een enkel lichaam geworden en allen werden wij gedrenkt met een Geest.


SEQUENTIE (vert. J. W. Schulte Nordholt)

Kom o Geest des Heren, kom uit het hemels heiligdom, waar Gij staat voor Gods gezicht. Kom der armen troost, daal neer, kom en schenk uw gaven, Heer, kom wees in de harten licht. Kom o trooster, heil'ge Geest, zachtheid die de ziel geneest, kom verkwikking zoet en mild. Kom o vrede in de strijd, lafenis voor 't hart dat lijdt, rust die alle onrust stilt. Licht dat vol van zegen is, schijn in onze duisternis, neem de harten voor U in. Zonder uw geheime gloed is er in de mens geen goed, is de ziel niet rein van zin. Was wat vuil is en onrein, overstroom ons dor domein, heel de ziel die is gewond, maak weer zacht wat is verstard, koester het verkilde hart, leid wie zelf de weg niet vond. Geef uw gaven zevenvoud ieder die op U vertrouwt, zich geheel op U verlaat. Sta ons met uw liefde bij, dat ons einde zalig zij, geef ons vreugd die niet ver-gaat.


ALLELUIA

Kom, heilige Geest, vervul het hart van uw gelovigen en ontsteek in hen het vuur van uw liefde. Alleluia.


EVANGELIE Joh., 20, 19-23

Uit het heilig evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Johannes


In de avond van die eerste dag van de week, toen de deuren van de verblijfplaats der leerlingen gesloten waren uit vrees voor de Joden, kwam Jezus binnen, ging in hun midden staan en zei: “Vrede zij u." Na dit gezegd te hebben toonde Hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren vervuld van vreugde toen zij de Heer zagen. Nogmaals zei Jezus tot hen: “Vrede zij u. Zoals de Vader Mij gezonden heeft zo zend Ik u." Na deze woorden blies Hij over hen en zei: “Ontvangt de heilige Geest. Wier zonden gij vergeeft hun zijn ze vergeven, en wier zonden gij niet vergeeft hun zijn ze niet vergeven."



GEDACHTENIS H. MAAGD MARIA, MOEDER VAN DE KERK


EERSTE LEZING Hand., 1, 12-14

Uit de Handelingen der Apostelen


Nadat Jezus ten hemel was opgenomen keerden de apostelen van de Olijfberg terug naar Jeruzalem. Deze berg ligt vlak bij de stad, op een sabbatsreis afstand. Toen ze in de stad waren aangekomen, gingen ze naar het bovenvertrek waar ze verblijf hielden: Petrus en Johannes, Jakobus en Andreas, Filippus en Tomas, Bartolomeüs en Matteüs, Jakobus, de zoon van Alfeüs, en Simon de Zeloot en Judas, de zoon van Jakobus. Eensgezind wijdden ze zich aan het gebed, samen met de vrouwen en met Maria, de moeder van Jezus, en met zijn broers.


TUSSENZANG Ps.  87, 1-3 + 5-7


Refr.: Van u wordt met lof gesproken, stad van God.


Boven alle steden van Jakob
heeft de Heer de poorten van Sion lief,
zijn vesting op de heilige bergen.
Van u wordt met lof gesproken, stad van God.

Met recht kan men van Sion zeggen:
‘Welk volk ook, het is hier geboren,
de Allerhoogste houdt Sion in stand.’

Bij de namen van de volken schrijft de Heer:
‘Dit volk is hier geboren’.
En dansend zingen zij:
‘Mijn bronnen zijn alleen in u.’


VERS VOOR HET EVANGELIE


Alleluia.
O gelukkige Maagd,
die de Heer ter wereld heeft gebracht;
heilige Moeder van de Kerk,
die in ons de Geest van uw Zoon,
Jezus Christus, bevordert.
Alleluia.



EVANGELIE Joh., 19, 25-34

Uit het heilig evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Johannes


Bij het kruis van Jezus stonden zijn moeder en haar zus, en Maria, de vrouw van Klopas, en Maria van Magdala. Toen Jezus zijn moeder zag staan, en bij haar de leerling van wie Hij veel hield, zei Hij tegen zijn moeder: ‘Vrouw, dat is uw zoon,’ en daarna tegen de leerling: ‘Dat is je moeder.’ Vanaf dat moment nam die leerling haar bij zich in huis.

Toen wist Jezus dat alles was volbracht, en om de Schrift geheel in vervulling te laten gaan zei Hij: ‘Ik heb dorst.’ Er stond daar een vat water met azijn; ze doopten er een spons in en brachten die, gestoken op een majoraantak, naar zijn mond. Nadat Jezus ervan gedronken had zei Hij: ‘Het is volbracht.’ Hij boog zijn hoofd en gaf de geest.

Het was voorbereidingsdag, en de Joden wilden voorkomen dat de lichamen op sabbat, en nog wel een bijzondere sabbat, aan het kruis zouden blijven hangen. Daarom vroegen ze Pilatus of de benen van de gekruisigden gebroken mochten worden en of ze de lichamen mochten meenemen. Toen braken de soldaten de benen van de eerste die tegelijk met Jezus gekruisigd was, en ook die van de ander. Vervolgens kwamen ze bij Jezus, maar ze zagen dat Hij al gestorven was. Daarom braken ze zijn benen niet. Maar een van de soldaten stak een lans in zijn zij en meteen vloeide er bloed en water uit.

Archief preken