Preek 4de zondag van de advent, C
Eerste lezing: Micha 5,1-4a
Evangelie: Lucas 2,1-14
Als ik het woord verwanten gebruik, dan denken we terecht meteen aan familiebanden. Naast het woord verwanten, kennen we ook het woord verwantschap. Daar gaat het niet zo zeer om een eventuele bloedband, maar over dat waarin wij met elkaar overeenstemmen.
Vandaag ontmoeten wij twee vrouwen, die niet alleen verwant zijn aan elkaar, maar ook nog een verwantschap hebben. Maria en Elisabeth zijn elkaars nichten en beiden zijn zwanger van een zoon.
De beide zonen van Maria en Elisabeth zijn niet alleen neven van elkaar, maar ze hebben ook een verwantschap: de martelaarsdood.
Vanuit Bijbelse zin hebben we hier te maken met een menselijke en een goddelijke verwantschap.
Ook binnen het profetengilde kennen we verwantschap. De profeet Micha is een tijdgenoot van de profeet Jesaja en beiden roepen op, om de toekomst in te kijken, want er staan grote veranderingen te gebeuren. De profeten zijn verwant aan elkaar middels het lot. Ze zijn profeet tegen wil en dank, maar ze kunnen niet anders, de innerlijke roep is te sterk.
God heeft een boodschap om van te leven, om voor te leven. Ieder die God wil volgen is verkleeft met een verwante. God vraagt niets, of er is iemand in de buurt, een verwante, die hetzelfde overkomt, waaraan hetzelfde wordt gevraagd. Zo kunnen zij, wij, gezamenlijk optrekken en gaan we niet alleen.
We krijgen naast dit inzicht vandaag ook nog een levensles. Maria heeft net bezoek gehad van de engel Gabriël en ze heeft te horen gekregen dat ze moeder gaat worden. Met deze wetenschap blijft ze niet alleen. Ze gaat niet alleen haar oudere nicht helpen, ze draagt ook nog eens de ongeboren Redder de wereld in. Wat we van God krijgen, is niet bedoeld voor onszelf alleen, maar om uit te delen, uit te dragen, zo leren we uit het voorbeeld van Maria.
Door er op uit te gaan zijn de nichten Maria en Elisabeth, de neven Johannes de Doper en Jezus, maar ook de profeten Micha en Jesaja, veel meer verwant dan lotgenoot. Lotgenoten blijven spreekwoordelijk thuis, ze blijven bij hun noodlot. Verwanten nemen hun lot in de arm, trekken er op uit en maken het vruchtbaar. Zo wordt het lot een boodschap, en niet alleen voor zichzelf!
Amen
Schilder: Rogier van der Weyden (ca 1400 ”? 1464)
olie en tempera op hout (57,5 x 36,2 cm)
Te bezichtigen in: Museum van beeldende Kunsten Leipzig, Duitsland
Maria, zwanger van Jezus ontmoet Elizabeth, die ook zal baren, ondanks haar vergevorderde leeftijd. De "Visitatie" werd vaak afgebeeld in de late Middeleeuwen, want het doet een beroep op de emotionele mens. Twee opvallend zwangere vrouwen die elk een hand plaatsen op de buik van de ander. De twee figuren schilderde Van der Weyden als levende vrouwen van vlees en bloed. Hun gezichten zijn geschilderd met de grootste nauwkeurigheid, om de zuiverheid van Maria te weerspiegelen en door de leeftijdsduiding in het gezicht van Elizabeth. De kostbare kleding is geschilderd met grootste nauwkeurigheid. De kleur en pracht kenmerken Maria als Koningin van de Hemel. Het landschap is realistisch afgebeeld met een adembenemend gevoel voor detail: In de visvijvers, zijn de kleuren van de mensen die op de oever staan, evenals de boomkronen en wolken weerspiegeld. Zelfs in de diepte van de beeldruimte schilderde Rogier millimeter-grote figuren met grote precisie.
Deze details, die hij laat herleven in het karakteristieke beeld van het perfectionisme van een kunstenaar die een van de grootste en meest invloedrijke schilders was van de 15e eeuw. Het realisme en de innerlijkheid van zijn kunst hernieuwde het schilderen van de late Middeleeuwen.
Op 4 december 2014 verscheen in Duitsland van dit schilderij een postzegel met een frankeerwaarde van 145 cent.
Johannes wijst met zijn rechterwijsvinger naar de hemel, misschien ter aankondiging van de komst van Christus.
Dit is het laatste schilderij dat Leonardo maakte.
lucas 01,39-45
Dit zegt de Heer: 'Uit jou, Betlehem in Efrata, te klein om tot Juda’s geslachten te behoren, uit jou komt iemand voort die voor mij over Israël zal heersen. Zijn oorsprong ligt in lang vervlogen tijden, in de dagen van weleer. Totdat de vrouw die zwanger is haar kind heeft gebaard, worden zijn broeders aan hun lot overgelaten. Daarna zullen wie er nog over zijn terugkeren naar de andere Israëlieten. Hij zal aantreden en hen als een herder weiden, bekleed met de macht van de Heer, zijn God, met de majesteit van diens verheven naam. Zij zullen veilig wonen, want hij zal heersen tot aan de einden der aarde, en hij brengt vrede.
Maria bij Elizabeth; Maria’s loflied
Na enkele dagen vertrok Maria met spoed naar het bergland, naar een stad van Juda. Zij ging het huis van Zacharias binnen, en begroette Elizabeth. Meteen toen Elizabeth de begroeting van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot. Elizabeth werd vervuld met heilige Geest. Ze riep met luide stem: ‘Gezegend ben jij onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot. Waar heb ik het aan te danken dat de moeder van mijn Heer bij mij komt? Op het moment dat je groet mij in de oren klonk, sprong het kind van blijdschap op in mijn schoot. Gelukkige vrouw, zij die gelooft! Wat haar namens de Heer is gezegd, zal in vervulling gaan.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave novemer 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter