Preek van de week

Preek 30 december 2018, H. Familie, C

Eerste lezing: Samuël, 1, 20-22.24-28
Tweede lezing: Johannes 3, 1-2. 21-24
Evangelie: Lucas 2, 41-52

Beste medegelovigen, na het feest van Jezus' geboorte zijn we weer een stukje verder in de tijd. Jezus, zo lezen we in  het evangelie, is twaalf jaar oud. Dat is in de Joodse wereld een drempelleeftijd. Vanaf dertien jaar werden jongens opgenomen in de religieuze gemeenschap en de voorbereiding daarop begon toen ze twaalf jaar waren.

God de Vader heeft zijn Zoon gezonden als mensenkind. Het is duidelijk dat Hij onder de mensen medewerkers nodig heeft om die menswording gestalte te kunnen geven.

Als je de tempel binnenkomt heb je de zuilengang en in die zuilengang voordat je de kern nadert van de tempel, in die zuilengang is het heel erg druk. Er wordt vaak gezegd het is net zo druk als op de markt. Mensen lopen door elkaar heen, mensen groeten elkaar, praten met elkaar. Het is een wirwar. Maar ergens daartussenin zit Jezus met de leraren in studie, in gesprek met elkaar. En volgens Lucas maakt Jezus indruk als 12-jarige. Hij is goed bij de tijd, Hij kent de Schriften en Hij reageert heel alert. Als dan de ouders dat tafereel zien en dus ontdekken waar Jezus is gebleven, vraagt Maria, toch wel licht verwijtend, waarom heb je dit zo met ons gedaan?

En Jezus antwoordt wist je dan niet dat ik juist hier moet zijn in het huis van mijn Vader? Na deze gebeurtenis plooit Jezus zich naar het gezag van zijn ouders. Ze begrijpen er niets van. Dit gedrag van Jezus dat hij niets tegen hen verteld heeft en dat ze hem hebben moeten zoeken. Ze waren hem kwijt, Maar Maria verstaat uiteindelijk dat dit gebeuren toch op een bepaalde manier moet worden opgevat. Dat dit iets zegt over het zijn van Jezus, namelijk de afkomst van God. Dit verstaat Maria en dan merkt Lucas op. Zij bewaart dit alles in haar hart. Er is geen betere plek om dingen te bewaren.

In deze tijd, in onze tijd, zijn mensen zoals dat heet nogal assertief. Ze flappen er van alles uit. Er wordt niet nagedacht over wat de toehoorder, wat de hoorder van die woorden vindt, hoe die die woorden moet verwerken. Er wordt veel te vlug gesproken. Jezus gaat een andere weg dan zijn ouders begrijpen en verstaan. Het is natuurlijk iets van alle tijden. Ouders moeten hun kinderen loslaten, maar er is ook veel verdriet, onbegrip. Als dat maar niet uitmond en niet meer met elkaar praten. We weten allemaal dat ouders hun kinderen leren spreken, maar het is ook opvallend dat het soms wel gebeurt dat kinderen hun ouders leren zwijgen.

Het feest van de heilige familie, een gezin van eeuwen en eeuwen geleden, meer dan tweeduizend jaar geleden, wordt ons ten voorbeeld gesteld. We weten allemaal dat het gezins- en familieleven in de loop der jaren heel erg is veranderd. Opa's en oma's zijn in een andere tijd opgegroeid dan hun kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen. En we weten dat er velen zijn die opgroeien in gebroken samengestelde gezinnen. Maar in al die gezinnen, althans bijna allemaal, zien we dat hoe moeilijk de omstandigheden ook kunnen zijn, volwassenen proberen hun kinderen liefdevol op te voeden met geduld, met begrip enzovoorts.

Hoe realistisch is het evangelie van vandaag? Het komt overal voor dat mensen elkaar weleens teleurstellen of elkaar niet begrijpen. Dat is tot daar aan toe. Het wordt pas ernstig als men weigert nog met elkaar te praten. Er kan heel veel verdriet zijn bij ouders en grootouders als kinderen niet meer thuiskomen, als kleinkinderen niet meer bij hun ouders, grootouders mogen komen. Er is veel verdriet onder mensen. Koning Willem-Alexander verwoordde dit in zijn kersttoespraak en hij haalde de woorden van de apostel Paulus aan in zijn eerste brief aan de christenen van Rome.

“Wees blij met wie zich verblijdt, heb verdriet met wie verdriet heeft”. Dat is ook de opdracht die we als christenen iedere dag opnieuw willen beleven, zo willen we ook het nieuwe jaar ingaan. Met liefde en toewijding naar elkaar toe, maar ook met begrip, geduld, verdraagzaamheid. Ons gezins- en familieleven zal er warmer en rijker van worden, maar zeker ook ons persoonlijke individuele leven.


         Amen

Afbeelding: Christ among Doctors

          Schilder: Abraham Hondius (ca. 1628 - 1691)
          Techniek: Olie op paneel
          Afmetingen: 38 x 50 cm
          Datum: ca. 1668
          Te bezichtigen in: Metropolitan Museum of Art, New York, USA.

Het schilderij toont het moment dat Jozef en Maria, links op het schilderij, aankomen in de synagoge en Jezus te midden zit van de wijzen en geleerden.

Samuël, 1, 20-22.24-28

          Hanna smeekt de geboorte van Samuël
In de loop van het jaar werd Hanna zwanger en bracht zij een zoon ter wereld. Zij noemde hem Samuël, ‘Want’, zei ze, ‘ik heb hem van de heer afgesmeekt.’ Toen Elkana weer met zijn hele familie op reis ging om het jaarlijks offer op te dragen en zijn gelofte in te lossen, ging Hanna niet mee. ‘Want’, zei ze tegen haar man, ‘ik ga de jongen pas brengen als hij de borst ontwend is; dan zal hij naar de heer gaan en altijd bij Hem blijven.’
Toen hij van de borst was, nam zij de jongen mee, met een driejarige stier, een efa meel en een zak wijn. Zij bracht de jongen, zo klein als hij was, naar het huis van de heer in Silo. Zij slachtten de stier en brachten de jongen naar Eli. Daarbij zei Hanna: ‘Met uw toestemming, mijn heer, zowaar u leeft, mijn heer, ik ben de vrouw die hier gestaan heeft om tot de heer te bidden, in uw bijzijn. Om deze jongen heb ik gebeden en de heer heeft mij gegeven wat ik van Hem heb afgesmeekt. Daarom sta ik hem aan de heer af. Zo lang hij leeft, blijft hij aan de heer afgestaan.’ En zij bogen zich daar voor de heer neer.

Johannes 3, 1-2. 21-24

          Kinderen van God
Dierbaren, Hoe groot is de liefde die de vader ons betoond heeft!  Wij worden kinderen van God genoemd, enwe zijn het ook. De werleld ken ons niet, omdat zij Hem niet heeft erkend. Geliefden, nu al zijn wij kinderen van God, en wat wij zullen zijn is nog niet verschenen; maar wij weten dat, wanneer Hij zal verschijnen, wij aan Hem gelijk zullen zijn; want wij zullen Hem zien zoals Hij is.
          Het gebod van de liefde
Geliefden, wanneer ons hart ons niet veroordeelt, mogen wij vrijmoedig met God omgaan; wij krijgen van Hem alles wat wij vragen, omdat we ons houden aan zijn geboden en doen wat Hem welgevallig is. En dit is zijn gebod: van harte geloven in de naam van zijn Zoon Jezus Christus en elkaar liefhebben zoals Hij ons heeft bevolen. Wie zich houdt aan zijn geboden, blijft met God verbonden en God met Hem. En dat Hij met ons verbonden blijft, weten we door de Geest die Hij ons heeft gegeven.

Evangelie: Lucas 2, 41-52

          Jezus als twaalfjarige te midden van de rabbi’s in de tempel
Elk jaar trokken zijn ouders voor het paasfeest naar Jeruzalem. Toen Hij twaalf was geworden gingen ze weer, gewoontegetrouw. Toen de feestdagen voorbij waren en ze naar huis terugkeerden, bleef het kind Jezus in Jeruzalem achter, zonder dat zijn ouders het wisten. In de veronderstelling dat Hij zich bij het reisgezelschap bevond, reisden ze een hele dag voordat ze Hem gingen zoeken bij familie en kennissen. Maar toen ze Hem niet vonden, keerden ze naar Jeruzalem terug om Hem daar te zoeken. Pas na drie dagen vonden ze Hem in de tempel; Hij zat er midden tussen de rabbi’s, luisterde naar hen en stelde hun vragen. Allen die Hem hoorden, stonden versteld van zijn inzicht en zijn antwoorden. Toen ze Hem daar zagen, waren ze zeer ontdaan. Zijn moeder zei: ‘Kind, hoe kon je ons dit aandoen? Wat waren je vader en ik ongerust toen we je kwijt waren.’ Hij zei tegen hen: ‘Waarom hebben jullie mij gezocht? Wisten jullie niet dat ik bij mijn Vader moest zijn?’ Maar zij begrepen deze uitspraak niet. Hij ging met hen mee naar Nazareth, en schikte zich naar hen. Zijn moeder bewaarde alles in haar hart. Jezus werd een wijs en volwassen man, die steeds meer in de gunst kwam bij God en de mensen.