Preek 1ste zondag in de veertigdagentijd 2024, B
Eerste lezing: Genesis 9, 8-15
Evangelie: Marcus 1, 12-15
Jezus heeft zich net laten dopen door Johannes de Doper en hoort dan een stem uit de hemel zeggen: “Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind Ik vreugde.” Meteen daarna komt Jezus in de woestijn terecht, waar Hij op de proef gesteld wordt. Jezus kiest niet zelf voor de woestijn; de Geest drijft hem hier naartoe. Met andere woorden: het overkomt Hem!
Voor ons is dit goed herkenbaar. Je bent goed gelovig, of zomaar een goed mens. Je doet je best en zet je in voor anderen, je bent geen egoïst. En toch blijft ellende en kwaad je niet bespaard. Je hoeft het kwade, de ellende echt niet op te zoeken, het vindt jou als vanzelf! Zelfs als je het angstvallig uit de weg gaat zal het jou ook treffen, en geen God die het van je weg houdt. Ziekte, scheiding, een ongeluk op de weg, gepest worden, discriminatie. In onze wereld is de woestijn volop aanwezig met de indringende vraag: Wat doe ik? Hoe reageer ik?
Levensgroot stelt zich deze vraag aan Noach. Heel zijn vertrouwde wereld, zijn thuis is hij kwijt; er is niets van over. Alles is door de vloed vernietigd; enkel hij met zijn familie heeft de vloed overleefd. Zijn wereld is ingestort, buiten zijn schuld, want hij leefde rechtvaardig. Hij had het aan zien komen, had mensen uit zijn omgeving gewaarschuwd. Kijk verder dan jouw eigen belangen, het eigen voordeel op korte termijn, want zoals het nu gaat gaan we naar de knoppen. Iets wat je ook in onze wereld aan ziet komen.
Marcus 1, 12-15
Nu dit inderdaad gebeurd is staat Noach voor de vraag: begin ik weer opnieuw? Ook deze situatie kennen wij uit eigen ervaring. Als je partner sterft met wie je jarenlang lief en leed hebt gedeeld; als je werkeloos raakt. Als je invalide wordt; als je blijft zitten en een jaar moet overdoen, zijn er mensen die niet bij de pakken neerzitten. Zijn er mensen die niet terug blijven kijken naar het verleden, het vertrouwde, maar met de mogelijkheden die zij hebben opnieuw beginnen met hun leven.
Waar halen zij de moed, de kracht vandaan? Je kunt het hen vragen; zulke mensen zitten immers ook hier in deze kerk. Op mij werken deze mensen als de regenboog uit het eerste lezing. Zoals de regenboog herinneren zij God aan zijn belofte aan Noach: ‘Ik, God, zal instaan voor het leven van de mensen en alle leven op aarde.’ God alleen kan hiervoor instaan.
Mensen die ik zojuist noemde, mensen die ondanks grote ellende niet bij de pakken neerzitten zijn voor mij een teken, dat God dit inderdaad doet; regenbogen dus. Hoe reageer ik hierop? Wat doe ik?
Dat brengt ons weer bij het evangelie. We hoorden dat Jezus op de proef werd gesteld, in de woestijn moest leven te midden van wilde dieren. In ons leeft angst. Als de woestijn je overvalt is de eerste reactie paniek. Leeft er in ons ook vertrouwen?
Om te besluiten. Ik heb geen reden aan te nemen, dat dit vertrouwen er in mij, in u niet zou zijn. Maar ik weet ook, dat ik op deze kracht in mij geen vat heb; ik kan vertrouwen niet naar mijn hand zetten. Dat merk ik, als ellende mij overvalt. Als het gaat om vertrouwen, dan mogen we naar Jezus kijken. God liet Hem niet in de steek, is trouw aan zijn verbond. Daar mogen we God aan herinneren, als de boog van hoop weer aan de hemel staat.
Amen
Sandro Botticelli (Florence, circa. 1445 - 1510)
Een detail van het fresco ‘Temptation of Christ’
Het fresco is te bewonderen aan de noordmuur in de sixtijnse kapel in Vaticaanstad
De fresco vertegenwoordigt Christus 'drievoudige verzoeking door de duivel. Aan de rechterzijde, toont het fresco Jezus, met de pracht van de wereld en zijn rijkdomen, Christus verdrijft de duivel, uiteindelijk in zijn ware duivelse gedaante.
Het verbond met Noah
En God zei tegen Noach en zijn zonen: ‘Nu sluit Ik mijn verbond met u en met uw nageslacht, en met alle levende wezens die bij u zijn, met de vogels en de viervoetige dieren, met alle dieren van de aarde die bij u zijn, alle dieren die uit de ark zijn gekomen, alle dieren van de aarde. Ik sluit met u mijn verbond, dat nooit meer enig levend wezen door het water van de vloed zal worden uitgeroeid, en dat er zich nooit meer een vloed zal voordoen om de aarde te verwoesten.’ En God zei: ‘Dit is het teken van het verbond, dat Ik sluit tussen Mij en u, en alle levende wezens die bij u zijn, voor alle generaties. Ik zet mijn boog in de wolken; die zal het teken zijn van het verbond tussen Mij en de aarde. Wanneer Ik op de aarde de wolken samenpak, en de boog in de wolken zichtbaar wordt dan zal Ik denken aan het verbond tussen Mij en u en alle levende wezens, aan alles wat leven heeft. De wateren zullen nooit meer aanzwellen tot een vloed, om alles wat leeft te verdelgen.
De Geest dreef Jezus weg, recht de woestijn in. Hij bleef in de woestijn, veertig dagen, op de proef gesteld door satan. Hij was in gezelschap van wilde dieren, en de engelen stonden Hem ten dienste. Maar nadat Johannes overgeleverd was, kwam Jezus in Galilea de goede boodschap van God verkondigen en zei: 'De tijd is rijp en het koninkrijk God is ophanden. Bekeert u! Heb geloof in de Blijde Boodschap.'
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal