Preek 20ste zondag van het jaar, A
Eerste lezing: Jesaja 56, 1.6-7
Evangelie: Matteüs 15, 21-28
We horen vandaag Jezus in het evangelie zeggen: "Vrouw, je hebt een groot geloof!" Deze woorden fascineren mij. Het is heel bijzonder een persoon te ontmoeten met een groot geloof. We weten niet wie de vrouw is waarvan Jezus zegt dat ze een groot geloof heeft. Daardoor staat deze vrouw als voorbeeld voor alle mensen die hulp zoeken.
De vrouw komt uit Kanaän. Volgens de Joden wonen daar de ongelovige mensen. De liefde en zorg voor haar dochter, zorgt er voor dat de vrouw uit haar comfortzone komt. Dat doe je als je kind in nood is! De vrouw schreeuwt het uit; hoe anders kan ze. Terwijl de leerlingen en Jezus haar links laten liggen, gaat zij recht op haar doel af en we lezen ook dat ze zich goed heeft voorbereidt. Ze weet hoe je Jezus moet aanspreken: “Heer, Zoon van David”.
Jezus reageert niet op haar, zo blijkt uit het vervolg, om deze vrouw en zijn leerlingen de ruimte te geven. Als Jezus u de ruimte geeft, ervaart u dit misschien als lomp of arrogant, vermoed ik. Uiteindelijk is het een uiting van vertrouwen. De leerlingen nemen de hun geboden ruimte en uiteindelijk gaat Jezus met de vrouw in gesprek.
Ook de vrouw neemt de ruimte die zij krijgt door dichterbij te komen. Nu zij Jezus ontmoet heeft, laat ze alle plichtplegingen vallen. Het vertrouwen dat Jezus uitstraalt wekt ruimte bij haar en werkt bevrijdend. De vrouw gaat door de knieën en zegt in drie woorden wat zij op het hart heeft: “Heer, help mij”. Ook Jezus wordt nu directer in de woorden die Hij tot haar richt: "Het is niet goed het brood dat voor de kinderen bestemd is, aan de honden te geven". Haar reactie is ontwapenend en tegelijk heel zelfbewust: “De honden eten immers ook de kruimels die van de tafel vallen!”
Deze vrouw maakt zich niet groter dan zij is en voelt zich ook niet minderwaardig. Zij doorbreekt de scheiding tussen rein en onrein, tussen wie er bij hoort en wie niet, en opent daarmee de ogen van allen die echt ruimte willen geven.
En als er dan ruimte is, dan mag die gevuld worden met de betekenis van de woorden van de profeet Jesaja: ‘Onderhoudt het recht en doet wat rechtvaardig is, want Gods gerechtigheid zal zich openbaren.’ Met deze woorden in zijn gedachten en in zijn hart, doet Jezus gerechtigheid en laat zo iets zien van Gods aanschijn.
Mattheus 15, 21-28
Om te besluiten. Waar vind je deze mensen, waar vind je met andere woorden deze sporen van God? Het antwoord laat zich raden: je vindt deze daar waar je, wij, ze dit niet verwachten. Voor elk van ons zullen dit andere plekken zijn. Barmhartigheid overstijgt ons allen, laat zich niet opsluiten in concrete mensen, noch in instituten. Barmhartigheid ontstaat daar waar ruimte geven en verkregen wordt.
Amen
Door: Jean Colombe (ca. 1430 - ca. 1493)
Het manuscript bevindt zich in het Musée Condé, France
Afbeelding: “Folio 164 uit Très Riches Heures”? (ca. 1412 en 1416)
Afmeting: 29 cm x 21 cm.
De ‘Très Riches Heures’ van hertog van Berry is de meest bekende en misschien wel het best bewaard gebleven voorbeeld van de Franse gotische manuscriptenverlichting. Het is een boek van uren: een verzameling van gebeden die kunnen worden opgezegd bij de kerkelijke uren. Het werd gemaakt tussen circa 1412 en 1416 voor de extravagante Koninklijke bibliofiel en beschermheer Jan van Berry, door de gebroeders Van Limburg, uit Nijmegen. Toen de drie schilders stierven in 1416, werd het manuscript afgemaakt. Het werd verder verfraaid in de 1440s door een anonieme schilder, volgens vele kunsthistorici was dat Barthélemy d'Eyck. In 1485-1489 werd het naar zijn huidige toestand door schilder Jean Colombe vervolmaakt.
Bestaande uit een totaal van 206 bladeren van zeer fijn kwaliteit perkament, 30 cm in de hoogte van 21,5 cm breed, het handschrift bevat 66 grote miniaturen en 65 kleinere. Het ontwerp van het boek heeft vele veranderingen en bewerkingen ondergaan. Veel kunstenaars hebben bijgedragen aan haar miniaturen, kalligrafie, initialen, en marginale decoraties, maar het precieze aantal en hun identiteit blijft een punt van discussie. Geschilderd grotendeels door kunstenaars uit de Lage Landen, vaak met behulp van zeldzame en kostbare pigmenten en goud, en met een ongewoon groot aantal illustraties, het boek is een van de meest luxueuze laatmiddeleeuwse verluchte handschriften.
Zie voor de andere folio’s Wikimedia.org: Très Riches Heures
Wie behoort tot de gemeente?
Zo spreekt de heer, ‘Onderhoud het recht, beoefen de gerechtigheid, want de komst van mijn redding is nabij en mijn gerechtigheid wordt weldra geopenbaard.
De vreemdelingen die zich bij de heer hebben aangesloten, om Hem te dienen en de naam van de heer te beminnen, om zijn dienstknechten te zijn, evenals al degenen die de sabbat onderhouden, hem niet ontheiligen en vasthouden aan mijn verbond: 7 hen allen laat Ik naar mijn heilige berg komen, en Ik schenk hun vreugde in mijn huis van gebed. Hun brand- en slachtoffers zijn aangenaam op mijn altaar. Want mijn huis zal heten: Huis van gebed voor alle volken.’
Jezus en een Kananese vrouw
Jezus ging daar weg en nam de wijk naar het gebied van Tyrus en Sidon. En kijk, een Kananese vrouw uit die streek kwam naar buiten en riep: ‘Heb medelijden met mij, Heer, Zoon van David. Mijn dochter is vreselijk bezeten.’ Maar Hij gaf haar niet eens antwoord. Zijn leerlingen kwamen naar Hem toe en vroegen Hem: ‘Stuur haar weg, want ze roept ons achterna.’ Hij antwoordde: ‘Ik ben alleen gestuurd naar de verloren schapen van het huis van Israël.’ Maar zij kwam naar Hem toe en knielde voor Hem neer en zei: ‘Heer, help me.’ Hij gaf haar ten antwoord: ‘Het is niet goed het brood van de kinderen te nemen en het aan de hondjes te geven.’ Maar zij zei: ‘Juist, Heer, want wat de hondjes eten, zijn de kruimels die van de tafel van hun baas vallen.’ Toen gaf Jezus haar ten antwoord: ‘Vrouw, groot is uw vertrouwen. Moge het u vergaan zoals u wenst.’ En haar dochter was vanaf dat moment genezen.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter