Preek van de week

Preek 14^de zondag van het jaar, A

          Eerste lezing: Zacharias 9, 9-10
          Evangelie: Matteüs 11, 25-30

“Ik dank u Vader”, horen we Jezus zeggen. Dat u dit voor wijze en verstandige mensen verborgen hebt gehouden en het aan kleinen en eenvoudigen, ja aan kinderen hebt geopenbaard. Dat is toch wel een uitspraak die ons nieuwsgierig maakt. Analfabeten, digibeten, ongeletterden die meer zouden begrijpen dan de geleerden. De blinde bedelaar en de tollenaar zijn slimmer dan de farizeeër en de wetgeleerden. Maar wat verstaan ze dan beter? Bij het evangelie van Matheus zegt Jezus alleen maar “deze dingen. Ik prijs u Vader om dat u deze dingen verborgen hebt gehouden voor wijzen en verstandingen”. Wat bedoelt Hij daarmee met “deze dingen”?

Bij de evangelist Lucas komen wij deze tekst ook tegen en die schept iets meer duidelijkheid. Daar gaat het namelijk om het geheim ‘dat de namen van de leerlingen staan opgeschreven in de hemel’. Dat betekend dus dat ze bij God in aanzien staan, dat ze er toedoen voor God. Voor eenvoudige kleine mensen is dat kennelijk duidelijk, maar de geleerden die piekeren er over. Een kind neemt het van nature aan. Een geleerde wijst het af, omdat hij het niet kan bewijzen. Geleerdheid kan mensen inderdaad in de weg staan, als het om geloven gaat. Wie de scheikundige formule van de meeldraden van een roos kent, die heeft nog niet genoten van haar geur en kleur. Wie de genetische overeenkomsten met zijn dochter heeft geanalyseerd, die heeft haar nog niet lief.

Het gaat hier om twee verschillende manieren van kennen. Kennen met je hoofd en kennen met je hart. Ze zijn natuurlijk allebeide belangrijk, maar om te geloven is die tweede ken-vorm met het hart heel wezenlijk. Het hart geeft namelijk toegang tot het land van liefde, vriendschap, hartelijkheid, vertrouwen, passie, overgave en barmhartigheid in een woord de “hemel”, het Godsrijk.

Het geloof in een lieve God die onze namen heeft geschreven in het licht van de hemel. Dat geloof is langzaam maar zeker aan het verdampen. Het wordt door veel mensen gezien als iets naïefs of iets primitiefs. Iets voor bange mensen die zich vastklampen aan iets dat niet wetenschappelijk bewezen kan worden. Het geloof echter is geen wetenschap. Het behoort helemaal niet tot het vakgebied van de wijzen en de verstandigen, om met Jezus te spreken. Het geloof is veel meer een levenshouding een cultuur. Een beetje te vergelijken misschien met muziek maken, of met schilderen of een wandeling maken door de bossen of een kanotocht door de natuur.

Het Latijnse woord “Credo”, wat “Ik geloof” betekend is afgeleid van de woorden “Cor da” Dat betekend letterlijk “Je hart geven”. Misschien is het wel De valkuil voor wijzen en verstandigen, dat ze met hun brein het leven verkennen en ontleden en vergeten stil te staan bij de vraag “Hoe voelt het leven zelf, ervaar je het leven als en geschenk, durf je je hart eraan te geven, voelt het voor jouw als een opdracht als een verantwoordelijkheid?” Wie daar “Ja op zegt”, die gelooft. Geloven bestaat op de eerste plaats uit overgave en niet uit inzicht.

Wetenschap hoeft er overigens niet mee in strijd te zijn. In tegendeel juist via de wetenschap kun je geïmponeerd raken door de schoonheid en de goedheid van de wereld. Ik herinner me hoe de ernstig zieke astronaut, Wubbo Ockels aan het einde van leven vertelde hoe hij vanuit de ruimte de aarde nog beter had leren zien als een levende en kwetsbare planeet. Als God’s lieve schepping die verlangt naar onze zorg en verantwoordelijkheid. Dankzij het hart kan de wetenschap de vrede dienen de gerechtigheid en de zorg voor de aarde.
Het leven bestaat niet uit een verzameling moleculen die geen God nodig hebben om hun eindeloze rondjes te draaien. Nee het leven is warm, ontroerend of juist huiveringwekkend. Het leven laat je huilen en lachten. Het leven kan ontroerend teder zijn. Alle gedichten en alle liedjes, van de hele wereld, hebben het nog niet onder woorden kunnen brengen.

Welnu dat leven is aan ons gegeven en we worden uitgenodigd om er van te genieten en het te behoeden. Je fluistert “Dank Je wel, dank u God dat dit geheim niet aan het licht komt in de redeneringen van ons verstand, maar dat U het gelegd hebt in een egeltje dat s ’avond door onze tuin scharrelt, in een kind dat zijn armen uitstrekt omdat het opgetild wil worden en in de zwaluwen die op een warme zomerdag de lucht tot leven wekt.”

          Amen

Zacharias 9, 9-10

De komst van de Messia
Jubel, dochter van Sion, juich, dochter van Jeruzalem! Zie, uw koning komt naar u toe, hij is rechtvaardig en zegevierend; hij is nederig, hij rijdt op een ezel, op een veulen, het jong van een ezelin. Ik vaag de strijdwagens weg uit Efraïm, de paarden uit Jeruzalem; de strijdboog wordt gebroken. Dan kondigt hij vrede aan onder de volkeren, en gaat zijn heerschappij van zee tot zee en van de Rivier tot de grenzen van de aarde.

Evangelie: Matteüs 11, 25-30

Dankgebed van Jezus
In die tijd nam Jezus het woord: ‘Ik dank U, Vader, Heer van hemel en aarde, omdat U dit verborgen hebt voor wijzen en verstandigen en het onthuld hebt aan eenvoudigen. Ja, Vader, zo hebt U het goedgevonden. Alles is Mij door mijn Vader in handen gegeven. Niemand kent de Zoon behalve de Vader, en niemand kent de Vader behalve de Zoon, en ieder aan wie de Zoon Hem heeft willen onthullen. Kom allen naar Mij toe die afgemat en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem mijn juk op en kom bij Mij in de leer, omdat Ik zachtmoedig ben en eenvoudig van hart, en u zult rust vinden voor uw ziel. Want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’