Preek 7de zondag van het jaar, A
Eerste lezing: Leviticus. 19, 1-2. 17-18
Evangelie: Matteüs 5, 38-48
Jezus was geen Nederlander. Wij Nederlanders weten het wel: ‘Als je gewoon doet, doe je al gek genoeg’. Je hoeft alleen maar het gewone te doen. Als Jezus zegt dat je meer moet doen dan het gewone, hoort Hij hier niet thuis. Wat Hij zegt is bij het gekke af. Kunnen we Hem wel serieus nemen?
Doe het gewone. En wat is het gewone? Gewoon is dat je van je familie houdt en van je vrienden, voor hen opkomt. Gewoon is dat je contacten onderhoudt met bekenden; dat is veilig en vertrouwd. Als een slecht mens erop uit is je kwaad te doen, dan betaal je met gelijke munt terug. Dat is gewoon. Je zet hem/haar betaald. Hij geeft je een trap, jij geeft hem een trap. Dat is gewoon duidelijk. Een vijand haat je en je probeert hem te bevechten. Dat is gewoon.
Van je vijand houden, dat is ongewoon. Wat moeten we ons voorstellen bij ‘houden van je vijand’? Dat we hem/haar fêteren? Hem of haar leuk vinden? Dat kan niet het geval zijn. Hoe kun je aardig zijn tegen degene die jou, of je dochter, of zoon misbruikt heeft? Je land bezet houdt, je besteelt?
In de voorbeelden die Jezus geeft, vindt een confrontatie plaats met de vijand die hem van zijn à propos brengt en hem de mogelijkheid biedt een andere weg in te slaan. Wanneer iemand je op je rechterwang slaat, biedt hem ook de andere wang aan. In feite is het dan heel moeilijk voor degene die geslagen heeft, nogmaals te slaan. Hij komt waarschijnlijk tot bezinning. Als iemand je hemd opeist, geef hem je jas. Je verbluft hem. Je voegt geen leed toe, maar hij staat wel in zijn hemd.
Mattheus 5, 38-48
De bezetter die eist dat je voor een mijl dwangarbeid verricht, breng je in verwarring door meer te doen dan hij eist. De mens die het je moeilijk maakt door zijn vragen, weiger je niet hulp te bieden, al verwacht hij dat je dat wel doet. Houden van je vijand is niet hem aardig vinden, is evenmin hem zoveel mogelijk leed berokkenen. Het is diep ervan doordrongen zijn dat hij een mens is zoals jij. Dat hij verlangens heeft zoals jij, hoop koestert, een lichaam heeft dat kan genieten en dat pijn kan lijden zoals jij. Hij kan goed doen zoals jij.
Mag Oekraïne zich dan niet verdedigen tegen Rusland? Ja, dat mogen ze en dat moeten ze. En wij moeten hen helpen. Maar zij en wij mogen niet haatdragend zijn tegen de Russische soldaten die tegen hun wil in een oorlog in gesleept worden.
Om te besluiten. Uiteindelijk gaat het niet om goed handelen in dit evangelie. In laatste instantie zegt dit iets over God die het laat regenen en de zon laat schijnen over goeden en slechten. Wij allen zijn ‘Zijn beeld en gelijkenis’. Hij wil meer dan het gewone voor ons doen. God daagt ons uit buiten ons kringetje te treden. God wil alle mensen verlokken meer dan het gewone te doen, zodat wij en allen in deze wereld in vrede kunnen leven. God is geen Nederlander… Gelukkig maar!
Amen.
De heiliging van het leven
De Heer sprak tot Mozes: ‘Zeg tegen heel de gemeenschap van de Israëlieten: Wees heilig, want Ik, de Heer uw God, ben heilig.
Wees niet haatdragend tegen uw broeder. Wijs elkaar terecht: dan maakt u zich niet schuldig aan de zonde van een ander. Neem geen wraak op een volksgenoot en koester geen wrok tegen hem. U zult uw naaste liefhebben als uzelf. Ik ben de Heer.
Maar Ik zeg jullie …
Jullie hebben gehoord dat er gezegd is: Oog om oog en tand om tand. Maar Ik zeg jullie een zaak niet uit te vechten met iemand die je kwaad heeft gedaan. Maar als iemand jou een klap op je rechterwang geeft, houd hem dan ook de andere voor. Als iemand een geding tegen je aanspant om je hemd te krijgen, geef hem dan ook je jas. Als iemand je dwingt hem een mijl te begeleiden, ga er dan twee met hem mee. Geef aan wie jou iets vraagt, en wend je niet af als iemand van je wil lenen. Jullie hebben gehoord dat er gezegd is: U zult uw naaste liefhebben en uw vijand haten. Maar Ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie je vervolgen, dan zullen jullie kinderen worden van je Vader in de hemel, want die laat zijn zon opgaan over slechten en goeden, en Hij laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen. Want als je liefhebt wie jou liefheeft, welk loon verdien je dan? Doen de tollenaars dat ook niet? Als je alleen je broeders groet, wat voor bijzonders doe je dan? Doen de heidenen dat ook niet? Jullie zullen dus onverdeeld goed zijn, zoals jullie hemelse Vader onverdeeld goed is.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave novemer 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter