31ste zondag door het jaar, C
Eerste lezing: Boek der Wijsheid 11, 22-26. 12,1-2.
Evangelie: Lucas 19, 1-10
We hoorden een verhaal, dat alleen Lukas opgeschreven heeft. Zacheüs koos een goede plaats op het goede moment om Jezus te zien en door Hem gezien te worden. Hij klom in een boom. We hebben dit verhaal al zo vaak gehoord, dat we soms niet kijken naar ongewone dingen.
We zouden kunnen veronderstellen, dat Jezus Zacheüs apart neemt om kritiek te leveren en hem te gebruiken als het voorbeeld van een zondaar die bekering nodig heeft. Dat deed Jezus niet. Hij verbreekt weer een keer het patroon van wat de mensen verwachten en openbaarde de manier waarop God werkt. Jezus biedt Gods genade aan Zacheüs en dat doet Hij dus ook aan ons.
Waarom koos Jezus niet het huis van een gerespecteerd en religieus mens? Waarom Zacheüs? Als wij er die dag bij geweest waren en de woorden gehoord hadden, zouden wij dan ook niet gemord hebben? Wat had Zacheüs gedaan, behalve dan het vinden van een goede plek om door Jezus gezien te worden? Niets! Waarom heeft Jezus zichzelf uitgenodigd om zijn huis te gaan?
We mogen ons wel herinneren, dat dit een verhaal is over genade en genade kun je niet verdienen. Genade wordt ons aangeboden en nadat we over de schok en de verrassing heen gekomen zijn, proberen we het vast te houden. Hopelijk ontvangen we iedere keer weer de genade met vreugde net zoals Zacheüs dat deed.
Lucas 19, 1-10
Lukas spreekt vaker over vreugde. Er is vreugde als God iets doet en de mensen dat zien of horen, het opnemen en er in hun leven op reageren. Vreugde wordt werkelijkheid als mensen goed nieuws horen. Dat was de vreugde van Zacheüs die dag, toen Jezus zichzelf uitnodigde om te verblijven in zijn huis. Wij mogen spreken over God die genade geeft aan mensen die niets gedaan hebben om dat te verdienen.
Zacheüs mag heel wat fouten gemaakt hebben in zijn leven, die hem waardeloos maakten in de ogen van al die mensen, die samengestroomd waren om iets van Jezus te zien. Jezus schijnt speciaal naar Zacheüs te kijken, want hij was verloren. De menigte was verbaasd, niet door het rare gedrag van Zacheüs, die in die boom klom, maar door het gedrag van Jezus. Hoe kon hij nu naar het huis van een zondaar gaan?
Zacheüs aanvaardt de genade die Jezus hem aanbiedt. Die verandert hem. Jezus eist niets, maar Zacheüs biedt hem spontaan heel wat aan. Genade verandert zijn leven. Hij kan nu zien, maar de menigte blijft blind voor wat God iedereen aanbiedt door Jezus. Zacheüs was een gevangene, die bevrijd moest worden en de woorden van Jezus bereikten dat. Hij kon nu breken met zijn oude gewoonten en een nieuw leven beginnen. Hij kon Jezus meenemen naar zijn huis en dat veranderde zijn hele leven.
Om te besluiten. Als we vandaag hier naar de kerk komen, dan kan dat zoiets zijn als het klimmen in een boom in de hoop om met Zacheüs en elkaar Jezus te zien. We mogen niemand uitsluiten. Iedereen kan veranderen, ook wijzelf, omdat God ons nooit in de steek laat, maar altijd naar ons uitkijkt. Ons bij name blijft roepen en iedere keer weer bij ons zijn intrek wil nemen.
Amen.
Door: Vlierdense kunstenaar Joep Coppens (geboren 1940)
Datum plaquette: 2008
Locatie: Sint-Willibrorduskerk Deurne
De plaquette in brons is van de Vlierdense kunstenaar Joep Coppens. Het is een Bijbels tafereel: de joodse tollenaar Zacheüs wordt door Jezus uit een boom naar beneden geroepen, omdat Hij bij hem te gast wil zijn. De aandacht die Jezus de woekeraar gaf had een louterend effect op hem.
Gods macht en liefde
Want de hele wereld is voor U als de kleinigheid die de weegschaal laat doorslaan en als een dauwdruppel die in de ochtendschemering op de aarde valt. Maar U ontfermt zich over iedereen, omdat U alles kunt en U telt de zonden van de mensen niet, om hen tot inkeer te laten komen. Want alles wat bestaat hebt U lief en U verafschuwt niets van wat U gemaakt hebt; als U iets zou haten, zou U het niet geschapen hebben. En hoe zou iets in stand zijn gebleven als U het niet wilde, of hoe zou iets bewaard zijn dat niet door U was geroepen? U spaart echter alles, omdat het van U is, U, Heer, die alles wat leeft bemint.
Uw onvergankelijke geest is in alles. Daarom straft U slechts gaandeweg degenen die zondigen; U wijst hen terecht door hun te laten zien waarin zij zondigen, zodat zij, uit hun slechtheid bevrijd, in U, Heer, geloven.
Bij Zacheüs
Jezus ging Jericho binnen en trok door de stad. Daar was een zekere man die Zacheüs heette. Hij was oppertollenaar en hij was rijk. Hij wilde wel eens zien wat Jezus voor iemand was, maar het lukte hem niet vanwege de mensenmassa, want hij was klein van stuk. Daarom rende hij vooruit en klom in een moerbeivijgenboom om Hem te zien te krijgen, want Hij zou daar voorbijkomen. Toen Jezus bij die plek kwam, keek Hij omhoog en zei tegen hem: ‘Zacheüs, kom vlug naar beneden; vandaag moet Ik in uw huis verblijven.’ Hij kwam vlug naar beneden en ontving Hem met vreugde. Iedereen die het zag sprak er schande van. ‘Hij neemt zijn intrek bij een zondaar’, zeiden ze. Zacheüs richtte zich tot de Heer. ‘Heer,’ zei hij, ‘hierbij geef ik de helft van mijn bezit aan de armen, en als ik iemand iets heb afgeperst, vergoed ik het viervoudig.’ Jezus zei tegen hem: ‘Vandaag is er redding gekomen voor dit huis, want ook hij is een zoon van Abraham. De Mensenzoon is immers gekomen om te zoeken en te redden wat verloren is.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal