Preek van de week

15^de zondag door het jaar, C

          Eerste lezing: Deuteronomium 30,  10-14
          Evangelie: Lucas 10, 25-37

Er is zeer veel boosheid in Nederland en dan druk ik me nog maar zacht uit. Boosheid over het coronabeleid, boosheid over de toeslagenaffaire, boosheid over stijgende prijzen, boosheid over de stikstofplannen, ga zo maar door…

Als het gaat over de boosheid die er is bij veel lagen van de bevolking, dan valt mij op dat degene die boos is, vooral naar de ander kijkt en te weinig naar zichzelf; naar zijn woorden en zijn daden. Jezus nodigt uit om je houding om te draaien. Kijk eerst eens naar jezelf. Wat was jouw rol de laatste tijd als het gaat om de genoemde problematieken. Wat heb jij gedaan, gezegd, gestemd om het tij te keren? Was dat genoeg?

Als wij naar ons klimaat en de natuur kijken, dan zien we hetzelfde. Velen komen langs, zien en weten dat het niet goed gaat. Maar ze kijken om hun eigen belangrijke redenen liever de andere kant op. Het is tijd om de barmhartige Samaritaan te worden en ons werkelijk te gaan bekommeren om ons klimaat en natuur. En ja, dat gaat geld kosten.

Er ligt veel op de vergadertafel van de ministeries, van de ondernemers, van de werknemers. Maar, als we naar de ander blijven kijken voor de oplossing van onze problemen, dan gaan we er niet komen. Laten we ook bij deze problematieken doen wat Jezus vraagt. Waar ben jij de oorzaak van het probleem, wanneer en waarom heb je weggekeken toen je een verschil kon maken? Waarom kom je nu niet in actie?

De schrijvers van het boek Deuteronium, die bijna 3 duizend jaar geleden leefden, wisten al het antwoord op al onze hedendaagse vragen. En als we heel eerlijk zijn naar onszelf en elkaar, dan weten wij het ook. Maar willen we het ook echt weten? We weten wat er van ons gevraagd wordt. We weten dat we geen eigenaars zijn van de natuur, maar rentmeesters. We weten dat voor alles wat we willen en doen, uiteindelijk een prijs moet worden betaald.

Om te besluiten. Een advies uit het Boek Deuteronomium aan ons kabinet en aan allen die boos zijn. Keer met je hele hart terug naar de eerst bedoeling van de schepping. God die zei: “Ik zag dat het goed was.” Vraag niet naar de bekende weg. Het antwoord is namelijk niet in de hemel en ook niet aan de overkant van de zee. Het antwoord en de oplossing is heel dichtbij, in je mond, in je hart.

          Amen.

Barmhartige Samaritaan

Door: Vincent Van Gogh (1853-1890)
          Datum: Juni 1890
          Techniek: olieverf op doek
          Afmetingen: 73 x 60 cm

          Te bewonderen: Kröller-Müller Museum, Otterlo

De man uit Samaria helpt de beroofde man op zijn paard. Links op de achtergrond zijn nog net de twee mannen te zien die de gewonde man links lieten liggen: een priester en een Leviet, beide kennelijk slechts in naam vrome lieden. Alleen de Samaritaan was bereid de beroofde man te helpen.

Eerste lezing: Deuteronomium 30, 10-14

Terugkeer naar de Heer
Maar dan moet u aan de Heer gehoorzamen en alle geboden en voorschriften onderhouden die in dit wetboek staan opgetekend; dan moet u met heel uw hart en heel uw ziel terugkeren tot de Heer uw God.
          Slotvermaning
De geboden die ik u vandaag geef, zijn niet te zwaar voor u en zij liggen niet buiten uw bereik. Ze zijn niet in de hemel en u hoeft niet te zeggen: “Wie zal naar de hemel gaan om ze voor ons te halen en ze ons te laten horen, zodat wij ze kunnen volbrengen?”? Ze zijn niet overzee en u hoeft niet te zeggen: “Wie zal de zee oversteken om ze voor ons te halen en ze ons te laten horen, zodat wij ze kunnen volbrengen?”? Nee, het woord is dicht bij u, in uw mond en in uw hart. U kunt het dus volbrengen.

Evangelie: Lucas 10, 25-37

Gesprek met een wetgeleerde; gelijkenis van een barmhartige Samaritaan
Daar kwam een wetgeleerde naar Hem toe om Hem op de proef te stellen. ‘Rabbi,’ zei hij, ‘wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwig leven?’ Hij zei tegen hem: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Hoe leest u dat?’ Hij gaf ten antwoord: ‘U zult de Heer uw God liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel, met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ Hij zei tegen hem: ‘Juist geantwoord! Doe dat en u zult leven.’ Maar hij wilde zich rechtvaardigen en vroeg aan Jezus: ‘Ja maar, wie is mijn naaste?’ Jezus nam weer het woord en zei: ‘Op reis van Jeruzalem naar Jericho viel iemand in handen van rovers. Ze schudden hem uit, mishandelden hem en lieten hem halfdood achter. Toevallig kwam er een priester langs die weg; hij zag hem, maar liep in een boog om hem heen. Ook een Leviet die voorbijkwam en hem zag, liep in een boog om hem heen. Toen kwam er een Samaritaan langs die op reis was; hij zag hem en was ten diepste met hem begaan. Hij ging naar hem toe, goot olie en wijn op zijn wonden en verbond ze. Toen zette hij hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een herberg, waar hij hem verder verzorgde. De volgende ochtend haalde hij twee denariën tevoorschijn en gaf ze aan de waard. “Zorg voor hem,”? zei hij, “en als u nog meer kosten moet maken, zal ik ze u op mijn terugreis vergoeden.”? Wie van die drie is naar uw mening de naaste geweest van de man die in handen van de rovers was gevallen?’ Hij zei: ‘Hij die hem barmhartigheid heeft bewezen.’ Jezus zei tegen hem: ‘Doe dan voortaan net als hij.’