Preek van de week

Preek 3^de zondag van het jaar, C

          Eerste lezing: Nehemia 8, 2-4a .5-6. 8-10
          Evangelie: Lucas 1, 1-4; 4, 14-21

Lukas heeft Jezus waarschijnlijk niet persoonlijk gekend. Daarom heeft hij eerst alles wat in zijn tijd over Jezus is verkondigd, grondig en nauwkeurig onderzocht. Hij wil een getuigenis afleggen, vooral voor mensen, die net als hij en wij Jezus niet persoonlijk hebben gekend. Hij schrijft voor een breed publiek. Dat publiek vat hij samen in één naam: Theophilus. Deze naam betekent vertaald ‘door God bemind’. Hij schrijft dus aan ieder van u en aan mij als iemand, die door God wordt bemind. Ieder van ons is een Theophilus!

De lezingen van deze zondag laten dat zien. We hoorden in de eerste lezing hoe Nehemia het volk bijeenroept. De Joden zijn juist teruggekeerd uit de grote ballingschap, uit het land van Babel. Ze hebben hun tempel, hun heiligdom, weer nieuw opgebouwd. De woorden, die klinken, moeten tot leven komen in het hart van de mensen en niet stollen tot letters in een boek.

Om te besluiten. Jezus sluit de boekrol. Het wordt stil. Dan zegt Jezus: heden is dit Schriftwoord voor uw oren in vervulling gegaan! Wat een uitspraak! Jezus zegt niet: heden is dit Schriftwoord in vervulling gegaan. Neen, Hij zegt: het is voor uw oren (!) in vervulling gegaan. Wat we nu horen is onze diepste wens. Het rust op de bodem van onze ziel, soms zelfs zonder dat we eraan denken of bij stil staan. Dat verlangen moet altijd weer tot leven worden gebracht. Want jij, mijn broeder of zuster, bent een Theophilus, een door God beminde.

          Amen

14e eeuw, plafondschildering

Te bezichtigen in Macedonië, Struga, S.Kliment

De afbeelding is een wandschildering in de boogconstructie van de kerk. We kijken hoog tegen Jezus op. Een driehoek herinnert ons aan de Drievuldigheid. Hij heeft de boekrol in de hand, Gods Woord, waarvan Hij de verpersoonlijking is.

Aan Jezus’ voeten staat een klein mannetje. Ook hij draagt een boek. Hij is waarschijnlijk de dienaar in de synagoge die Jezus het boekrol heeft aangereikt, en na de voorlezing weer terug in ontvangst zal nemen. Net als wij, kijkt hij op naar Jezus.

De rechterhand van Jezus wijst erop dat Hij onderricht geeft, goddelijk onderricht. Hij heeft de tekst van Jesaja voor zich liggen, waarin sprake is van God die een genadejaar afkondigt. Hij zegt dat deze aankondiging vandaag, met Hem, in vervulling gaat.
Jezus’ gehoor is niet afgebeeld. We zien Hem alleen. Zodat de nadruk niet valt op de manier waarop zijn gehoor deze woorden ontvangt, maar op zijn goddelijke gestalte die de vervulling is van Jesaja’s tekst.

Nehemia 8, 2-4a. 5-6 .8-10

De grote volksvergadering
Ezra, de priester, bracht de leer bij de vergadering van mannen en vrouwen en iedereen die de voorlezing kon volgen. Het was de eerste dag van de zevende maand. Vanaf de dageraad tot de middag las Ezra eruit voor op het plein voor de Waterpoort, verstaanbaar voor de mannen en vrouwen en iedereen die het kon volgen. Het volk luisterde aandachtig naar de voorlezing van het boek van de leer. Ezra, de Schriftgeleerde, ging op een houten verhoging staan die voor die gelegenheid gemaakt was.
Tegenover heel het volk opende Ezra het boek; hij stak immers boven iedereen uit. Op dat ogenblik ging iedereen staan. En Ezra prees de Heer, de grote God, en heel het volk antwoordde: ‘Amen, amen!’ Zij staken hun handen omhoog, zij bogen het hoofd en zij vielen neer voor de Heer, met het gezicht op de grond.
Zij lazen voor uit het boek van Gods leer, legden het uit en verklaarden de betekenis, zodat iedereen de lezing begreep. Vervolgens zeiden Nehemia, de landvoogd, Ezra, de priester en Schriftgeleerde, en de Levieten die de uitleg gaven tegen heel het volk: ‘Deze dag is gewijd aan de Heer uw God. Wees dus niet treurig en ween niet.’ Het hele volk was namelijk in tranen uitgebarsten toen het de woorden van de leer hoorde. En ze zeiden hun: ‘Kom, ga eten en drink er zoete drank bij, en deel met wie niets heeft, want deze dag is gewijd aan onze Heer. Wees niet bedroefd, maar laat de vreugde die de Heer u schenkt uw kracht zijn.’

Lucas 1, 1-4; 4, 14-21

Velen hebben zich er al toe gezet het verhaal te doen van wat zich bij ons heeft voltrokken, aan de hand van de overlevering van de oorspronkelijke ooggetuigen die dienaar van het woord zijn geworden. Nu heb ook ik besloten alles van voren af aan nauwkeurig na te gaan en voor u, geachte Teofilus, ordelijk op schrift te stellen, zodat u zich kunt overtuigen van de betrouwbaarheid van de berichten die u hebt ontvangen.
          Terug naar Galilea
Jezus keerde terug naar Galilea in de kracht van de Geest. Zijn faam verbreidde zich over heel die streek. Hij gaf onderricht in hun synagogen en werd door iedereen geëerd.
          In de synagoge van Nazareth
Zo kwam Hij in Nazareth, waar Hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging Hij op sabbat naar de synagoge. Hij stond op om voor te lezen, en kreeg een boekrol van de profeet Jesaja aangereikt. Hij opende de rol en vond de plaats waar geschreven staat: De Geest van de Heer rust op mij; daartoe heeft Hij mij gezalfd. Om aan armen de goede boodschap te brengen heeft Hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating aan te kondigen en aan blinden het licht in hun ogen, om verdrukten in vrijheid te laten gaan, en een jaar af te kondigen dat de Heer welgevallig is. Daarna rolde Hij het boek dicht, gaf het terug aan de dienaar en ging zitten. De ogen van allen in de synagoge waren op Hem gericht. Toen begon Hij hen toe te spreken: ‘Vandaag is het Schriftwoord dat u gehoord hebt in vervulling gegaan.’