Preek van de week

Preek 3^de zondag in de veertigdagentijd 2021, B

          Eerste lezing: Exodus 20, 1-17

          Evangelie: Johannes 2, 13-25

In de eerste lezing van deze zondag horen we hoe God fundamentele leefregels vaststelt. Wij kennen die als ‘De 10 geboden’. Het gaat om leefregels die de basis vormen van een goede samenleving. En de kern daarvan zou ik willen samenvatten met: het leven van elke mens is heilig. Je dient respect te hebben voor elkaar en elkaar ruimte te geven om je in vrijheid te kunnen ontplooien. En tegelijk moet je weten dat je groeit aan elkaar, dat je elkaar nodig hebt en meer mens wordt met vallen en opstaan. Samenleven en jezelf kunnen ontplooien lijken wel eens tegengesteld aan elkaar en het roept zeker ook vaak de nodige fricties op. De beperkingen die de coronacrisis met zich meebrengt maken dit wel duidelijk. Maar in een gezonde democratische samenleving moet dat kunnen.

En waar zijn deze leefregels op gebouwd? Wat is de basis daarvan? In de tien woorden is het uitgangspunt: ‘Ik ben de Heer, uw God’. Blijkbaar gaat het niet om afspraken op basis van een partijprogramma, een ideologie of de charme van een lijsttrekker. De basis is dat ongrijpbare mysterie dat wij als gelovigen God noemen. Dat diepe besef dat we het leven niet in eigen hand hebben, dat alle leven een geschenk is, dat ons gegeven wordt om niet. In elke cultuur en in elke religie kom je dit besef tegen.

Ik denk dat onze wereld er heel anders uit zou zien wanneer de religieuze leiders in onze wereld van allerlei religies zich zouden realiseren hoe betrekkelijk en hoe tijdgebonden allerlei opvattingen zijn. Natuurlijk – ik zei het al – samenleven en jezelf in vrijheid ontplooien roept soms spanningen op. Maar het is aan ons mensen om daar goed mee om te gaan.

De veertigdagentijd is bedoeld om opnieuw oog te krijgen voor die ruimte van leven die we – ik zou willen zeggen als ‘aardse mensen’ - nodig hebben. Het leven is ons niet gegeven als een last, maar als een bron van vreugde. Gelovigen moeten zich dat altijd goed realiseren. Want dan pas kunnen wij als herboren mensen Pasen vieren.

Amen

Afbeelding: Christus stuurt de geldwisselaars de tempel uit

(Vlaamse) Schilder: Jan Sanders van Hemessen (c. 1500 - c. 1566)
          Techniek: olieverf op paneel
          Datum: ca. 1556
          Te bezichtigen in: museum des Beaux-Arts, Nancy, Frankrijk.

Exodus 20, 1-17

De tien geboden
Toen sprak God al de woorden die hier volgen: ‘Ik ben de Heer uw God, die u heeft weggeleid uit Egypte, het slavenhuis.

• U zult geen andere goden hebben ten koste van Mij. U zult geen godenbeelden maken, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. Kniel voor zulke beelden niet neer, vereer ze niet, want ik, de Heer, uw God, duld geen andere goden naast mij. Voor de schuld van de ouders laat ik de kinderen boeten, en ook het derde geslacht en het vierde, wanneer ze mij haten; maar als ze mij liefhebben en doen wat ik gebied, bewijs ik hun mijn liefde tot in het duizendste geslacht.
• Misbruik de naam van de Heer, uw God, niet, want wie zijn naam misbruikt laat hij niet vrijuit gaan.
• Houd de sabbat in ere, het is een heilige dag Zes dagen lang kunt u werken en al uw arbeid verrichten, maar de zevende dag is een rustdag, die gewijd is aan de Heer, uw God; dan mag u niet werken. Dat geldt voor u, voor uw zonen en dochters, voor uw slaven en slavinnen, voor uw vee, en ook voor vreemdelingen die bij u in de stad wonen. Want in zes dagen heeft de Heer de hemel en de aarde gemaakt, en de zee met alles wat er leeft, en op de zevende dag rustte hij. Daarom heeft de Heer de sabbat gezegend en heilig verklaard.
• Eer uw vader en uw moeder. Dan zult u lang leven op de grond die de Heer uw God u schenkt.
• U zult niet doden.
• U zult geen echtbreuk plegen.
• U zult niet stelen.
• U zult niet vals getuigen tegen uw naaste.
• U zult uw zinnen niet zetten op de vrouw van uw naaste, 
• U zult uw zinnen niet zetten op het huis van uw naaste; niet op zijn slaaf, zijn slavin, zijn rund of zijn ezel, op niets wat hem ook maar toebehoort.’

Evangelie: Johannes 2, 13-25

Afbraak van de tempel
Het was kort voor het Joodse Pasen. Jezus begaf zich naar Jeruzalem en zag daar hoe men in de tempel runderen, schapen en duiven stond te verkopen en geld zat te wisselen. Hij knoopte touwen aaneen tot een zweep en joeg ze allemaal de tempel uit, schapen en runderen erbij. De tafels van de wisselaars gooide Hij met geld en al omver. En tegen de duivenverkopers zei Hij: 'Weg ermee! Maakt van het huis van mijn Vader geen markt!’ Zijn leerlingen beseften dat er geschreven staat: De ijver voor Uw huis zal Mij verteren. De Joden riepen Hem ter verantwoording met de vraag: 'Welk teken geeft U ons te zien als bewijs dat U zo mag optreden?' Jezus gaf hun ten antwoord: 'Breekt deze tempel af, en in drie dagen laat Ik hem herrijzen!' Daarop zeiden de Joden: 'Zesenveertig jaar is aan deze tempel gebouwd, en U wilt hem in drie dagen laten herrijzen?' Met dit woord doelde Jezus echter op de tempel die Hijzelf was. Toen Hij verrezen was uit de dood beseften zijn leerlingen dat Hij daarop gedoeld had, en ze geloofden in de Schrift en in het woord dat Jezus gesproken had.
          Jezus en Nidodemus
Terwijl zijn verblijf in Jeruzalem voor de viering van het paasfeest kwamen heel wat mensen tot geloof in zijn naam bij het zien van de tekenen die Hij verrichtte. Maar Jezus van zijn kant had geen geloof in hen, omdat Hij ze allemaal kende: niemand hoefde Hem over de mens iets te leren, Hij wist zelf wel wat men aan een mens had.