Preek 29ste zondag van het jaar, A
Eerste lezing: Jesaja 45, 1. 4-6
Evangelie: Mattheüs. 22, 15-21
Vanochtend zie ik hiervoor me de gezichten van blijde belastingbetalers. Telkens als de aanslag binnenkomt, stel ik me zo voor, juicht heel Uw huisgezin. U mag weer meebetalen aan wegen en files, aan kinderopvang en onderwijs, verpleeghuizen en ontwikkelings- samenwerking, enz. Onze volksvertegenwoordiging in de Tweede Kamer beslist over hoeveel en waarvoor. Ik denk dat niemand ooit graag belasting heeft betaald. Maar wij zien de noodzaak ervan in en betalen.
Mattheus 22, 15-21
Dit is een andere situatie dan in het evangelie. Ook in het Romeinse rijk moest iedereen belasting betalen en de arme betaalde met zijn eigen lichaam. Je bezit, maar dus ook je lichaam behoorde niet aan jezelf, maar aan de keizer van Rome. Het teken dat je in laatste instantie zijn bezit, zijn knecht bent. Belasting betalen had zo een religieuze betekenis: de keizer is je Heer. Op hem moet je je oriënteren. Hij is je leven en de bron van je rijkdom.
Voor Joodse mensen was dit moeilijk. Immers het land behoorde aan God. Land mocht niet verkocht worden, want de aardse bezitter is slechts een vreemdeling die bij God te gast is. God is de Heer, niet de keizer. Sterker nog: God is de Heer van de keizer.
Jesaja ziet de bevrijding van de Joden uit de ballingschap in Babylon door koning Cyrus als het werk van God. Het is een eerste stap op weg naar bevrijding. Geen knecht meer zijn van een vreemde en wrede heerser, maar een kans om mens te worden en God te eren met de eer die Hem toekomt.
Mocht je belasting betalen? De Farizeeën vonden eigenlijk van niet, de Herodianen van wel. Samen maken ze gemene zaak tegen Jezus. Ze vleien Hem en stellen Hem voor de keuze: betalen of niet? Zoals zo vaak, gebruikt Jezus weer een mooie gesprekstechniek. Hij laat ze een munt van de keizer tonen; zelf heeft Hij die niet! En dan zegt Hij: Wel, als je zulke munten hebt en gebruikt, zou Ik ze teruggeven aan de keizer. Leef liever zonder die munten, zonder die loyaliteit aan de keizer, die van zichzelf een beeld maakt. Richt je op God, aan wie ook de keizer onderworpen is: de God die mensen uit ballingschap en onderdrukking bevrijdt. De God aan wie het land toebehoort zodat niemand eigenaar is en je er niet over hoeft te vechten.
Om te besluiten. Onze vraag is niet of we al of niet belasting moeten betalen. Dat is voor ons vanzelfsprekend. We doen dit vanuit onze christelijke solidariteitsgedachte. Het evangelie gaat niet over de scheiding van kerk en staat. Ook niet over de plaats van religie in de publieke ruimte. Maar de kernvraag van dit evangelie is: van wie/wat voel je je afhankelijk, voor wie/wat heb je respect, wie/wat laat je heer zijn van je leven? Deze vraag blijft actueel. Misschien vandaag wel meer dan ooit te voren.
Amen.
Door: Peter Paul Rubens
Afmetingen (HxB): 144.1 x 189.9 cm
Techniek: Olieverf op paneel
Datum: ca. 1612
Te bewonderen in: Fine Arts Museums of San Francisco
Roeping van Korus
Zo spreekt de heer tot Kores, zijn gezalfde, die Ik bij de rechterhand heb genomen, om volken voor hem neer te leggen, koningen de gordels van de heupen te rukken, en voor hem de deuren te ontsluiten, zonder dat een poort gesloten blijft:
Omwille van Jakob mijn dienstknecht, om Israël mijn uitverkorene, heb Ik u bij uw naam geroepen, u een erenaam gegeven - en u kende Mij niet. Ik ben de heer en niemand anders, buiten Mij is er geen god; Ik omgord u - en u kent Mij niet. Zo zullen zij erkennen, van de opgang van de zon tot aan haar ondergang, dat er niemand anders is dan Ik alleen: Ik ben de heer, en niemand anders.
Vragen aan Jezus
Toen gingen de farizeeën weg en maakten plannen om Hem in zijn redenering te verstrikken. Ze stuurden hun leerlingen op Hem af, samen met de Herodianen. Die zeiden: ‘Meester, we weten dat U een waarheidslievend man bent en naar waarheid onderricht geeft over de weg van God, en U door niemand laat beïnvloeden, want U ziet geen mens naar de ogen. Zeg ons dan wat U hiervan vindt: mag men belasting betalen aan de keizer of niet?’ Maar Jezus, die hun kwalijke opzet doorzag, zei: ‘Waarom stelt u Me op de proef, huichelaars? Laat Mij eens een belastingmunt zien.’ Ze gaven Hem een denarie. Hij zei hun: ‘Van wie is die afbeelding en het opschrift?’ Ze zeiden hem: ‘Van de keizer.’ Daarop zei Hij tegen hen: ‘Geef dan aan de keizer wat van de keizer is en aan God wat van God is.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter