Preek Openbaring des Heren, A
Eerste lezing: Jesaja 60, 1-6
Evangelie: Matteüs 2, 1-12
We vieren vandaag aan het begin van het nieuwe jaar het feest van de Openbaring des Heren. De komst van Heer welke we met Kerstmis hebben herdacht moet bekend gemaakt worden aan de volkeren. En zoals de eerste lezing laat horen trekken de volkeren dan op naar Jerusalem, de stad van vrede, de stad waar volgens een oude traditie een gezalfde regeert die recht en gerechtigheid beoefent, een nieuwe David. Over haar zal de glorie des Heren opgaan, het licht dat alle duisternis verdrijft.
Vandaag horen we dat Wijzen op weg zijn gegaan. Een ster wijst hen de weg. In het boek Numeri lezen we al dat er een ster zal opgaan in Jacob. De evangelist Matteus grijpt daar op terug met dit verhaal over de Wijzen uit het Oosten.
De Wijzen werden geleid door de ster van hun dromen en idealen, de dromen en idealen van de volkeren zoals de eerste lezing laat horen. Maar de werkelijkheid is weerbarstig. Ze kwamen terecht in een stad, een wereld, waar Herodes regeert, een stad waar een mensenleven geen waarde heeft, een stad waar alleen macht en geld belangrijk zijn. De ster die hen leidde verdween. En dat heeft hen tot bezinning gebracht. Zij vinden het kind en brengen het hun hulde. Maar wijs geworden keren zij langs een andere weg naar huis terug. En in geloofstaal betekent dit: zij hebben zich bekeerd.
Kerstmis, feest van dromen en visioenen. Zou het toch mogelijk zijn dat er vrede komt in Syrië? Zou het toch mogelijk zijn dat terroristen tot bezinning komen? Zou het mogelijk zijn dat de rijken der aarde hun rijkdom willen aanbieden aan de armen in de wereld? Zouden wapenhandelaren hun wapens willen omsmeden tot ploegijzers? Vragen genoeg.
Mattheus 2, 1-12
Maar die vragen zijn tegelijk een uitdaging aan elke geloofsgemeenschap om broedplaats te zijn van recht en gerechtigheid. Een lichtende ster in de samenleving waartoe wij behoren. Ik denk dat het licht van de ster ook in onze samenleving te zien is en wijs geworden mensen kan leiden. Maar haar licht dooft als we verdoold raken in die wirwar van problemen die het zicht verduisteren op waar het in een mensenleven werkelijk om gaat. Het kerstfeest probeert jaarlijks daar het licht op te laten schijnen.
De openbaring des Heren is een mooi feest. Een feest van wijs geworden mensen die elkaar ontmoeten bij de stal. Mensen van oost tot west, mensen van alle kleuren, uit alle landen en volken die knielen bij dat kind in de stal. Mensen die weten wat hun beperktheden zijn, maar ook vol dromen en idealen van recht en gerechtigheid en het daarom aandurven om zo nodig langs andere wegen naar huis terug te gaan.
Amen.
Het nieuwe Jeruzalem
Sta op en schitter, want uw licht is gekomen, de glorie van de heer komt over u. En zie, de duisternis bedekt de aarde, en donkerte de volken, maar over u gaat de heer lichtend op, zijn heerlijkheid verschijnt over u. En volken komen naar uw licht, koningen naar de glans van uw dageraad. Sla uw ogen op en kijk om u heen, allen verzamelen zich en komen naar u toe: uw zonen komen uit de verte, uw dochters worden op de heup gedragen. U zult het zien en stralen van vreugde, uw hart zal trillen en zwellen: de schatten van de zee worden naar u toe gebracht, de rijkdom van de volken komt naar u toe. Een vloed van kamelen zal u bedekken, dromedarissen van Midjan en Efa; alle bewoners komen uit Seba, met goud en wierook beladen; zij verkondigen de lof van de heer.
Van Bethlehem naar Nazareth
Toen Jezus geboren was in Bethlehem in Judea, ten tijde van koning Herodes, kwamen er uit het Oosten magiërs in Jeruzalem aan. Ze vroegen: ‘Waar is de pasgeboren koning van de Joden? Want wij hebben zijn ster zien opkomen en wij zijn gekomen om Hem te huldigen.’ Toen koning Herodes hiervan hoorde, schrok hij, en heel Jeruzalem met hem. Hij riep alle hogepriesters en Schriftgeleerden van het volk samen en wilde van hen weten waar de Messias geboren zou worden. Ze zeiden hem: ‘In Bethlehem in Judea. Want zo staat het geschreven bij de profeet: Bethlehem, land van Juda, u bent zeker niet de minste onder de leiders van Juda, want uit u zal een leider voortkomen, die herder zal zijn van mijn volk Israël.’ Toen riep Herodes de magiërs in stilte bij zich en vroeg nauwkeurig naar de tijd waarop de ster verschenen was. Hij stuurde hen naar Bethlehem met de woorden: ‘Ga een nauwkeurig onderzoek instellen naar het kind. Wanneer u het gevonden hebt, laat het mij dan weten; dan kan ook ik het gaan huldigen.’ Toen ze de koning aanhoord hadden, gingen ze weg. Opeens ging de ster die ze hadden zien opkomen voor hen uit, tot ze bleef staan boven de plaats waar het kind was. Toen ze de ster zagen, werden ze met buitengewoon grote vreugde vervuld. Ze gingen het huis binnen en zagen het kind met zijn moeder Maria. Ze vielen op hun knieën en huldigden het. Ze haalden hun schatten tevoorschijn en gaven Hem goud, wierook en mirre als geschenk. En omdat ze in een droom gewaarschuwd waren om niet naar Herodes terug te keren, namen ze de wijk en gingen ze langs een andere weg naar hun land terug.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal