Preek van de week

Preek 29 december 2019, H. Familie, C

Eerste lezing: Jezus Sirach 3, 2-6. 12-14

Evangelie: Mattheus 2, 13-15. 19-23

Het feest van de Heilige Familie, dat is wat we vandaag vieren. Een familie - of gezin: we weten wat dat is, want we leven er zelf tussen. Maar of wij, of anderen een heilige familie, of een heilige gezin vormen, is zeer de vraag. Want heilig wil zeggen: liefdevol, alles geven voor elkaar, voorbeeldig in hart en ziel, volmaakt, zonder fouten of gebreken en ga maar door. Nee, ik denk niet dat wij zulke mensen zijn, en ik denk ook niet dat veel andere gezinnen en andere families helemaal aan al die mooie woorden beantwoorden. Ik denk dat we eerder de vraag moeten stellen: waar staan wij, waar staan andere gezinnen in deze tijd?

En ik heb daarbij de indruk dat het er niet makkelijker, maar dikwijls moeilijker op geworden is. Veel gezinnen zijn gebroken, er zijn gemengde gezinnen en nieuwe gezinnen, en er zijn alleenstaande vaders en moeders. Er zijn vaders en moeders die niet goed voor hun kinderen zorgen en kinderen die niet omzien naar hun ouders. Het heeft allemaal een reden.

Het feest van de heilige familie is geen feest van jubel, maar een feest van solidariteit. De familie van Jezus is een gezin dat staat voor al die families en gezinnen die waar dan ook, van elke tijd, verbannen worden, bedreigt en op de vlucht slaan. Het is een feest van solidariteit dat ons elke jaar weer opnieuw herinnert aan onze opdracht, onze verantwoordelijkheid naar alle gezinnen, dicht bij en veraf. Het is een verantwoordelijkheid van onze samenleving, onze regering, onze gemeenschap en onszelf.

Om over na te denken. Hoe heerlijk zou het zijn als alle mensen zouden willen leven zoals God het zich droomde bij zijn schepping. Hoe vol liefde en vrede zouden gezinnen zijn. Hoe gelukkig het leven in de wereld. Dat het zo moge zijn voor ons en alle gezinnen: dat we mensen, dat we gezinnen zouden worden die geleid worden door de liefde en de vrede van de Heer.

Amen

Afbeelding: Christ among Doctors

Schilder: Michelangelo Merisi da Caravaggio (1573 - 1610)

Techniek: Olie op doek

Afmetingen: 130 x 1600 cm

Datum: ca. 15958

Te bezichtigen in: Doria Pamphilj Gallery in Rome

De scène is niet alleen gebaseerd op een voorval in de Bijbel zelf, maar op een serie van verhalen en legendes die in de vroege Middeleeuwen rond het Bijbelverhaal van de Heilige Familie die op de vlucht geslagen was naar Egypte nadat zij waren gewaarschuwd dat Herodes de Grote het Christuskind zocht om hem te doden.

Caravaggio’s samenstelling is verdeeld in een volledig originele manier door de figuur van een engel te tonen van achteren terwijl Jozef een manuscript heeft voor de engel die een loflied aan het spelen is op de viool. Aan de rechterkant, omgeven door weelderige vegetatie is de slapende Madonna met het kindje Jezus in haar armen te zien. Beiden zijn afgebeeld in een geïdealiseerde stijl, en de schoonheid van hun gelaatstrekken is in direct contrast met de naturalistische uitbeelding van Sint-Jozef. Ook de Ezel, een verwijzing naar eenvoud en de intocht van Jezus, is in de stijl geschilderd.

Jezus Sirach 3, 2-6. 12-14

        Eerbied voor de ouders
De Heer heeft een vader aangesteld over de kinderen, en de moeder recht gegeven over haar zonen. Wie zijn vader hoogacht krijgt vergeving van zijn zonden en wie zijn moeder eer bewijst is als iemand die schatten verzamelt. Wie zijn vader hoogacht zal vreugde aan zijn kinderen beleven en als hij bidt, wordt hij verhoord. Wie zijn vader eer bewijst, zal lang leven en wie luistert naar de Heer geeft zijn moeder aanzien.
Kind, verzorg uw vader als hij oud is, en doe hem geen verdriet, zolang hij leeft. Ook al is zijn verstand verzwakt, je moet het hem niet kwalijk nemen, en hem niet verachten, jij die nog al uw kracht hebt. Want een weldaad, aan uw vader bewezen, wordt niet vergeten: wat de zonden afbreken, bouwt zij weer voor u op.

Evangelie: Mattheus. 2, 13-15. 19-23

        Van Bethlehem naar Nazareth
Na hun vertrek verscheen een engel van de Heer in een droom aan Jozef en sprak: 'Sta op, neem het Kind en zijn moeder, vlucht naar Egypte en blijf daar tot ik u waarschuw, want Herodes komt het Kind zoeken om het te doden.' Hij stond op en week in de nacht met het Kind en zijn moeder naar Egypte uit. Daar bleef hij tot aan de dood van Herodes, opdat in vervulling zou gaan wat de Heer gesproken had door de profeet: Ik heb mijn zoon geroepen uit Egypte.
Nadat Herodes gestorven was, verscheen in Egypte een engel van de Heer in een droom aan Jozef en zei: 'Sta op, neem het Kind en zijn moeder en trek naar het land Israël, want die het Kind naar het leven stonden zijn gestorven.' Hij stond op, nam het Kind en zijn moeder en ging naar het land Israël. Toen hij echter hoorde, dat Archelaus in plaats van zijn vader Herodes over Juda heerste, vreesde hij daarheen te gaan; van Godswege in een droom gewaar­schuwd, begaf hij zich daarom naar het gebied van Galilea. Hier aangekomen vestigde hij zich in een stad, Nazaret geheten, opdat in vervulling zou gaan wat door profeten gezegd was: Hij zal een Nazoreeer genoemd worden.