Preek van de week

Preek 6^de zondag van het jaar, C

Eerste lezing: Jeremia 17, 5-8

Evangelie: Lucas 6, 17. 20-26

Iedereen droomt er wel eens van massaal toegejuicht en bewonderd te worden zoals de dirigent van een orkest, een danseres in de schouwburg, een politicus op het toneel van de wereld. Iedereen hoopt dat hij/zij gezien wordt, gewaardeerd, en dat er positief over je gesproken wordt door zoveel mogelijk mensen.

Maar ‘wee jij’, zegt Jezus, als iedereen, als alle mensen goed over je spreken en je waarderen. Als alle mensen dat doen, dan moet je wantrouwig worden, want zo ook behandelde men de valse profeten die probeerden de massa, en iedereen individueel, naar de mond te praten. Als iedereen je respecteert en goed over je spreekt, dan zeg en doe je wat iedereen zegt en doet. Je bent een windvaan die met alle richtingen meegaat, met alle modes en 'hypes', een mens zonder eigen mening, een mens zonder eigenschappen. En die populariteit is altijd flinterdun. De ene dag spreekt iedereen over je, de volgende dag ben je vergeten, of sta je in een slecht daglicht. Je vertrouwt op de volksgunst die veranderlijk is.

Jezus draait de waarden om die in elke samenleving gelden. Wat is er heerlijker dan rijk zijn? Dat betekent onafhankelijk zijn, je eigen koers kunnen uitzetten, zekerheid hebben over de toekomst. In de tijd van Jezus zagen mensen rijkdom bovendien als een zegen van God. Arm en zondig zijn lagen dicht bij elkaar. Er moest wel iets mis zijn met mensen die arm waren. Ze misten Gods zegen!

Het is schokkend - ook voor ons - Jezus te horen zeggen: 'gelukkig de armen, de hongerigen, de huilenden, de vervolgden van wie de naam door het slijk gehaald wordt'. Het is voor een romantische geest misschien aantrekkelijk arm te zijn. Maar arm zijn is niet romantisch. Het is nachten wakker liggen en niet weten hoe de eindjes aan elkaar te knopen. Je kinderen niet mee laten doen met allerlei clubjes. Zoveel schulden hebben dat je uit huis gezet dreigt te worden en 's morgens niet weten of je jezelf en je gezin die avond een maaltijd kan geven.

Achter het sociale probleem gaat een spiritueel probleem schuil. De rijken en degenen over wie iedereen positief is, vertrouwen op hun bezit, op hun goede naam, op mensen. Zij zijn volgens Jeremias struiken in een dorrenvlakte, geïsoleerd, alleen. Zij merken de komst van de regen niet op, profiteren daar niet van, hebben geen gevoel voor de werkelijkheid. De armen die weten God aan hun zijde te hebben, vertrouwen op God om te overleven en zelfs de hitte deert hen niet. Zij weten hoe de wereld er werkelijk uitziet…

Als we God zoeken in onze wereld, zullen we toch daar proberen te zijn, waar de armen zijn. En durven geloven dat God er is voor ons, ook of juist, als alles ons uit handen valt en niemand positief over ons praat. Dat is geen windvaan gedrag, maar oprecht ergens voor staan.

Amen

Jeremia 17, 5-8

        Vier spreuken
Zo spreekt de heer: ‘Vervloekt is hij die op mensen vertrouwt, die steunt op een schepsel en zich afkeert van de heer. Hij is een kale struik in de steppe; nooit krijgt hij regen. Hij staat op dorre woestijngrond in een onvruchtbaar, verlaten gebied. Gezegend is hij die op de heer vertrouwt, en zich veilig weet bij Hem. Hij is een boom aan een rivier met wortels tot in het water. Hij heeft geen last van de hitte, zijn bladeren blijven groen. Een tijd van droogte deert hem niet, hij blijft vrucht dragen.

Lucas 6, 17. 20-26

        Toespraak tot de leerlingen en het volk
Hij richtte het oog op zijn leerlingen en zei: ‘Gelukkig de armen, voor jullie is het koninkrijk van God. Gelukkig die nu honger hebben, jullie zullen volop te eten hebben. Gelukkig die nu huilen, jullie zullen lachen. Gelukkig zijn jullie als de mensen je haten, als ze je buitensluiten en beschimpen en je naam door het slijk halen omwille van de Mensenzoon; dans die dag van blijdschap, want, vergeet niet, in de hemel wacht jullie een rijke beloning. Hetzelfde deden hun voorvaders immers met de profeten. Maar wee jullie, rijken, je hebt je troost al binnen. Wee jullie die nu voldaan zijn, je zult honger hebben. Wee die nu lachen, jullie zullen rouwen en huilen. Wee als alle mensen lovend over je spreken. Hetzelfde deden hun voorvaders immers met de valse profeten.