Preek van de week

Preek Doop van de Heer, C
 

Eerste lezing: Jesaja 40, 1-5. 9-11

Evangelie: Lucas 3, 15-16. 21-22


De verkiezingstijd, vind ik altijd een boeiende periode. Kandidaten voor president en premierschap, aanstormende 2e en 1ste Kamerleden laten van zich horen. Vaak met flinke stemverheffing, met breed gebarende armen en opgeheven handen. Dat zijn onze voorvrouwen en mannen die door ons maar al te graag gekozen willen worden. Beloftes worden gedaan, tegenstanders de pas afgesneden en het geweten wordt gesust. Maar is dat de leider die ik zoek? Is dat de leider die mijn diepste vragen ziet en erkent? Ik heb er zo mijn eigen gedachten over!

Jesaja laat ons vandaag een andere leider zien. Op de eerste plaats is dit een dienaar. Het is iemand die niet roept, schreeuwt of zijn stem verheft. Wat gebroken is zal hij niet verder breken, en wat aan het wegkwijnen is zal hij zeker niet doven. Waarheid en gerechtigheid zal hij voor iedereen laten stralen. Onvermoeid en ongebroken zal hij zich inzetten voor zijn volk, zijn land. Hebt u al een leider op het oog die hieraan voldoet?

Omdat Jezus de belofte van God in praktijk brengt, mag Hij een stem uit de hemel vernemen die zegt: Jij bent mijn Zoon, mijn geliefde, in jou heb ik al mijn vertrouwen gesteld. Het is ook een belofte die voor ons geldt. Ook u en ik zijn de meest geliefden van God. Niet zo zeer omdat we gedoopt zijn, maar omdat we bewust staan in het voetspoor en onze diepste roeping verstaan: niet schreeuwen, niet doven, de waarheid en gerechtigheid geen geweld aan doen. Maar: blinden de ogen openen, gevangenen bevrijding brengen en in het licht roepen allen die in duisternis verkeren. Waar dat gebeurt is het vaak stil en zijn leiders in spe ver weg!

In de doop van Jezus worden wij uitgenodigd om fluisterende mensen te zijn die waarheid en licht doen: zo moge het zijn!

Amen

Afbeelding: Doop van de Christus

        Schilder: Joachim Patenir (ca 1480 - 1524)

Techniek: olie op eikenhout

Afmetingen: 59.5 x 77 cm

Datum: tussen 1515 en 1524

Bezichtigen in Kunsthistorisches Museum, Wenen, Oostenrijk

Het paneel is, voor Joachim tamelijk uitzonderlijk, gesigneerd. Joachim was een invloedrijke schilder die een voorloper was van de moderne landschapsschilderkunst. De doop van Christus - één van zijn weinige overlevende en ondertekende schilderijen - is een landschap waarin de figuratieve onderwerp slechts van secundair belang is.

Er sprake van God de vader, de duif als Heilige Geest, en Jezus op aarde. Maar bij Patinir is er ook een engel die het droge gewaad van Jezus vasthoudt. De distel en de hagedissen verwijzen naar de passie, zoals ook de iris naast Jezus staat voor zijn zuiverheid.

Jesaja 40, 1-5. 9-11

        Roeping van de profeet
Troost, troost mijn volk’, zegt uw God. Spreek tot het hart van Jeruzalem en roep het toe dat zijn diensttijd voorbij is, dat zijn schuld is voldaan, dat het uit de hand van de Heer een dubbele straf voor al zijn zonden ontvangen heeft.’ Luister, iemand roept: ‘Bereid de Heer een weg in de woestijn, in het dorre land, een rechte baan voor onze God. Elk dal moet worden opgehoogd, en elke berg en heuvel moet worden afgegraven; oneffen plekken moeten vlak gemaakt worden en ruige gronden worden een vlakte. De heerlijkheid van de Heer zal zich openbaren, en alle mensen zullen haar zien, want de mond van de Heer heeft gesproken.’

De Heer komt
Klim op een hoge berg, met uw boodschap van vreugde, Sion, verhef met kracht uw stem, Jeruzalem, bode van vreugde, verhef haar, en wees niet bang. Zeg tegen de steden van Juda: ‘Hier is uw God.’ Hier is de Heer God. Hij komt in kracht; de heerschappij is in zijn hand; kijk, zijn loon draagt Hij met zich mee, en zijn werk gaat voor Hem uit. Als een herder zal Hij zijn kudde weiden; in zijn arm brengt Hij de lammeren samen en Hij draagt ze aan zijn borst terwijl Hij de ooien leidt.

Lucas 3, 15-16. 21-22

        Optreden van Johannes
Het volk leefde in gespannen verwachting, en allen vroegen zich af of Johannes niet de Messias was, maar Johannes gaf hun allen ten antwoord: ‘Ik doop u met water. Maar er komt iemand die krachtiger is dan ik; ik ben te min om de riem van zijn sandalen los te maken. Hij zal u dopen in heilige Geest en vuur.
Het gehele volk liet zich dopen, en zo ook Jezus. Tijdens zijn gebed opende zich de hemel en daalde de heilige Geest in lijfelijke gedaante als een duif op Hem neer; er klonk een stem uit de hemel: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in wie Ik vreugde vind.’