Preek 4de zondag van de advent, C
Eerste lezing: Micha 5, 1-4a
Evangelie: Lucas 2, 1-14
Ontmoetingen. Wie kan er zonder? Onze grootste angst is misschien wel een leven waarin we geen mensen meer ontmoeten. We leven pas als mensen, doordat wij andere mensen ontmoeten. Wij kunnen ook zeggen: omdat we God ontmoeten, in elk geval openstaan voor de ontmoeting met God. Elkaar ontmoeten is van levensbelang. En tegelijk weten we: er zit altijd en risico aan een ontmoeting. De ander kan ons onderuithalen, ons bedriegen, van ons stelen, ja, zelfs ons leven bedreigen en afnemen. En wijzelf kunnen de ander schade berokkenen, willen hebben wat de ander heeft of wil hebben. We kunnen tot het uiterste gaan om ons doel te bereiken. We kunnen ons voor de ander afsluiten en elke echte ontmoeting weigeren.
In het evangelie gaat het over een ontmoeting van twee vrouwen. Ze worden ons voorgesteld als verwanten, en dat betekent in de bijbel dat ze een soort zussen voor elkaar zijn. Als er in het Oude Testament gesproken wordt over twee zussen of twee broers, is er bijna altijd een conflict. Want juist met de mensen met wie je belangen deelt, het leven deelt, heb je de meeste kans op conflicten. Zo lezen we het verhaal van de broers Esau en Jacob die al in de moederschoot vechten om de eerste plaats. En we vinden verhalen over Sara en Hagar en Rachel en Lea.
In de lezing van vandaag gaat het over twee vrouwen die elkaar aanvaarden, doordat met name de oudste wijkt voor de jongste. Twee vrouwen, verwanten, de een oud, de ander jong, beiden in verwachting, en dragers van een profeet en van iemand meer dan een profeet. Maar in plaats van elkaar te beconcurreren, looft de sterkere, de oudste, de jongste. Zij biedt de jongere de ruimte; het oudste kind verheugt zich over de jongere, prijst Elizabeth Maria om haar geloof.
Ruim baan geven aan de ander, daarin schieten we weleens tekort. In elke ontmoeting nemen we onszelf mee.
De ontmoeting van Elizabeth en Maria laat zien dat het mogelijk is elkaar in vrede te ontmoeten. Het verhaal is geschreven vanuit het besef, dat God onze vrede zoekt, vergeeft en tot vergeving en heling inspireert. Uiteindelijk zijn we uitgenodigd om in vrede te leven met elkaar en met God.
lucas 01,39-45
Ik nodig u uit tot een vredevolle ontmoeting waarin u de handen worden opgelegd en over u gebeden, zodat u, zoals de profeet Micha het verwoord, een plek bent waar mensen veilig kunnen wonen.
Amen
Schilder: Rogier van der Weyden (ca 1400 ”? 1464)
Techniek: olie en tempera op hout
Afmetingen: 57,5 x 36,2 cm
Te bezichtigen in: Museum van beeldende Kunsten Leipzig, Duitsland
Maria, zwanger van Jezus ontmoet Elizabeth, die ook zal baren, ondanks haar vergevorderde leeftijd. De "Visitatie" werd vaak afgebeeld in de late Middeleeuwen, want het doet een beroep op de emotionele mens. Twee opvallend zwangere vrouwen die elk een hand plaatsen op de buik van de ander. De twee figuren schilderde Van der Weyden als levende vrouwen van vlees en bloed. Hun gezichten zijn geschilderd met de grootste nauwkeurigheid, om de zuiverheid van Maria te weerspiegelen en door de leeftijdsduiding in het gezicht van Elizabeth. De kostbare kleding is geschilderd met grootste nauwkeurigheid. De kleur en pracht kenmerken Maria als Koningin van de Hemel. Het landschap is realistisch afgebeeld met een adembenemend gevoel voor detail: In de visvijvers, zijn de kleuren van de mensen die op de oever staan, evenals de boomkronen en wolken weerspiegeld. Zelfs in de diepte van de beeldruimte schilderde Rogier millimeter-grote figuren met grote precisie.
Deze details, die hij laat herleven in het karakteristieke beeld van het perfectionisme van een kunstenaar die een van de grootste en meest invloedrijke schilders was van de 15e eeuw. Het realisme en de innerlijkheid van zijn kunst hernieuwde het schilderen van de late Middeleeuwen.
Op 4 december 2014 verscheen in Duitsland van dit schilderij een postzegel met een frankeerwaarde van 145 cent.
Johannes wijst met zijn rechterwijsvinger naar de hemel, misschien ter aankondiging van de komst van Christus.
Dit is het laatste schilderij dat Leonardo maakte.
Heilsprofetieën
Dit zegt de Heer: 'Uit jou, Betlehem in Efrata, te klein om tot Juda’s geslachten te behoren, uit jou komt iemand voort die voor mij over Israël zal heersen. Zijn oorsprong ligt in lang vervlogen tijden, in de dagen van weleer. Totdat de vrouw die zwanger is haar kind heeft gebaard, worden zijn broeders aan hun lot overgelaten. Daarna zullen wie er nog over zijn terugkeren naar de andere Israëlieten. Hij zal aantreden en hen als een herder weiden, bekleed met de macht van de Heer, zijn God, met de majesteit van diens verheven naam. Zij zullen veilig wonen, want hij zal heersen tot aan de einden der aarde, en hij brengt vrede.
Maria bij Elizabeth; Maria’s loflied
Na enkele dagen vertrok Maria met spoed naar het bergland, naar een stad van Juda. Zij ging het huis van Zacharias binnen, en begroette Elizabeth. Meteen toen Elizabeth de begroeting van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot. Elizabeth werd vervuld met heilige Geest. Ze riep met luide stem: ‘Gezegend ben jij onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot. Waar heb ik het aan te danken dat de moeder van mijn Heer bij mij komt? Op het moment dat je groet mij in de oren klonk, sprong het kind van blijdschap op in mijn schoot. Gelukkige vrouw, zij die gelooft! Wat haar namens de Heer is gezegd, zal in vervulling gaan.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter