Preek 2de zondag van de advent, C
Eerste lezing: Baruch 5, 1-9
Evangelie: Lucas 3, 1-6
Wanneer we aandachtig luisteren naar de ouverture van een opera dan, hoor je in kleine muzikale motieven bepaalde aria's die naderhand zullen klinken. Zo'n ouverture maakt je al nieuwsgierig of, wanneer je de opera beter kent, roept al gelijk herkenning op!
Zo is het ook met wat wij vandaag in het Lucasevangelie horen: door bepaalde namen te noemen wordt de tijd waarin Jezus geboren wordt heel concreet, maar dat is het niet alleen. Je mag goed letten op welke en wat voor een soort mensen er genoemd worden om die tijd aan te duiden. De romeinse keizer wordt genoemd en zijn landvoogd in Judea Pontius Pilatus, Herodes en zijn broer Filippus en tenslotte de religieuze overheid in de persoon van Annas en Kajafas.
Het zijn die machthebbers, de groten der aarde die in hun families de functies verdeeld hebben en die een kwalijke rol zullen spelen in het leven van Jezus. Herodus wordt 'een vos' genoemd, Pilatus is een gewetenloze hielenlikker van de keizer en de hogepriesters zijn de mensen die zogenaamd op Gods gezag Jezus uit de weg ruimen.
In die wereld van vriendjes- en machtspolitiek, die verrassend veel lijkt op de wereld waarin wij leven, klinkt in een uithoek, in de woestijn een stem waarin wij de woorden herkennen van de profeet Jesaja: 'Keer je om en schep rechte verhoudingen'. Dit is een stille, weerloze, maar indringende stem. Het is de stem die van meet af aan en tot op vandaag in onze wereld klinkt. Die roept: 'Mens, waar ben je, waar is je zuster, waar is je broeder?'
Evenals de profeet Baruch het volk in de tijd van de ballingschap moed insprak en de hoop deed herleven op een andere wereld, worden ook wij geroepen om niet mee te heulen met de waan van de dag en het verlangen naar macht. We worden opgeroepen ons te bekleden met 'vrede door gerechtigheid' en 'glorie door vroomheid'. Wij worden geroepen om weer vroom te worden, dus sterk te worden en te leven in het besef van een God die 'genade' is, zoals de naam van Johannes betekent.
Wij zijn uitgenodigd met elkaar te leven in de aanwezigheid van een God die ruimte maakt voor mensen en zijn zon laat schijnen over alle mensen. Waarom? Opdat wij elkaar zien en bemind worden, dat wij opnieuw geboren worden tot mensen zoals God die voor ogen staan. Mensen die lijken op de zoon van Maria waarvan wij de geboorte verwachten.
Lucas 03, 01-06
Moge het ons allen gegeven worden elke dag opnieuw gevoelig te zijn voor het roepen van God die ons zoekt en vraagt om deze lieve aarde bewoonbaar te maken voor velen. Dat is de weg naar vrede!
Amen
Schilder: Geertgen tot Sint Jans ca. 1460 - ca. 1490
Techniek: Olieverf op paneel
Afmetingen: 42 ?? 28 cm
datum: ca. 1490
Te bezichtigen in: Gemäldegalerie der Staatlichen Museen, Berlijn
Ook wel bekend als De heilige Johannes mediterend. Dit is een van de markantste werken van Geertgen. De drapering van het kleed van de Doper lijkt naadloos aan te sluiten op de curves in het landschap.
Het lammetje met de stralenkrans is het Lam Gods, traditioneel attribuut van Johannes en verbeelding van Jezus. Johannes is gekleed in een habijt van kamelenhaar.
Het idyllische landschap is wellicht Geertgens uibeelding van het Jordaandal, de streek waarin Johannes optrad als profeet en bekeerlingen doopte.
Een bijzonder detail vormen de voeten van Johannes. Mogelijk gaat het slechts om een levendige weergave van iemand die diep in gedachten is, maar er is ook geopperd dat de voeten op deze manier (enigszins over elkaar gekruist) verwijzen naar de kruisiging van Jezus of het Laatste oordeel.
Bemoediging van Jeruzalem
Jeruzalem, leg uw kleed af van ellende en rouw; kleed u met Gods stralende schoonheid, voor altijd. Sla de mantel van Gods gerechtigheid om, zet de roemrijke kroon van de Eeuwige op uw hoofd. Want God wil dat uw verhevenheid overal onder de hemel schittert. Voor altijd noemt God u: Vrede-door-gerechtigheid, Heil-door-godsvrucht. Jeruzalem, kijk vanaf de berg naar het oosten en zie uw kinderen van alle kanten samenkomen op het woord van de heilige God, blij dat Hij weer aan hen denkt. Te voet gingen zij van u weg, weggesleept door de vijand maar eervol brengt God hen terug, als op een koningstroon gedragen. Hij heeft het bevel gegeven om alle bergen en heuvels met de grond gelijk te maken en de dalen te vullen, zodat het hele land vlak wordt en Israël zegevierend en veilig kan optrekken. Ook de bossen en alle geurige bomen geven Israël schaduw, op zijn bevel. Hijzelf vergezelt, barmhartig en genadig, het jubelend Israël met de glans van zijn licht.’
Optreden van Johannes
In het vijftiende regeringsjaar van keizer Tiberius, toen Pontius Pilatus gouverneur was van Judea, Herodes tetrarch van Galilea, zijn broer Filippus tetrarch van de landstreek Iturea en Trachonitis, Lysanias tetrarch van Abilene, en Annas en Kajafas hogepriester, toen kwam het woord van God tot Johannes, de zoon van Zacharias, in de woestijn. En hij ging overal in de Jordaanstreek een doop van bekering verkondigen tot vergeving van zonden, zoals geschreven staat in het boek van de woorden van de profeet Jesaja: Een stem roept in de woestijn: Bereid de weg van de Heer, maak zijn paden recht; elk dal zal worden opgevuld, elke berg en heuvel geslecht; bochtige wegen worden recht, oneffen paden vlak; en alle mensen zullen de redding zien die van God komt.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter