Preek 31ste zondag van het jaar, B
Eerste lezing: Deuteronomium 6, 2-6
Evangelie: Marcus 12, 28-34
De vraag die de Schriftgeleerde stelt in het evangelie van vandaag is een vraag die iedereen zich wel eens stelt: Wat is het voornaamste gebod. Je zou ook kunnen zeggen: waar gaat het nu eigenlijk om als christen? Waar komt het op aan? Wat is het belangrijkste in het leven? Waar moet je voor kiezen?
Jezus geeft een ondubbelzinnig antwoord op de vraag van de Schriftgeleerde. Hij zegt dan: “je weet dat. Je moet God liefhebben met heel je hart, heel je verstand en alle kracht en je naaste als jezelf”?. Hij brengt dus God, mijn naaste en mijzelf bij elkaar. Die drie horen bij elkaar. Het is geen of.. of.., maar en.. en.
Maar Jezus zegt er nog iets bij. Hij begint met: 'Hoor Israël'. En daarmee brengt hij ons bij het hart van Israëls geloof. Jezus wijkt niet af van het geloof van zijn volk. En dat geloof wordt gekenmerkt door horen. 'Horen' betekent immers: 'Open staan', 'aandacht hebben', 'stemmen van anderen toelaten' enz. Israël heeft altijd geweten, dat je alleen maar kunt geloven als je een open geest hebt.
Afgelopen week hoorden we dat in Nederland minder dan de helft van het aantal inwoners nog lid is van een kerk. Dat zet je wel aan het denken. Natuurlijk probeert men dan aan te geven dat er een groot grijs gebied is van mensen die op een of andere manier wel spiritueel zijn, iets hebben met Boeddha of yoga en wel eens een kaarsje opsteken. Maar ik denk dat het daar niet om gaat.
Ik zou die groep met het oog op het evangelie van vandaag liever uit willen breiden met de grote groep mensen, ook jongeren, die echt wel maatschappelijk betrokken zijn, oog hebben voor misstanden in onze wereld, oog hebben voor het milieu, voor de ongelijkheid in kansen op een menswaardig leven. Zij zijn misschien geen lid van een kerk, maar zijn wel gevoelig voor wat het evangelie beoogt.
Daarmee is een kerkgemeenschap niet onbelangrijk, het gaat er veel meer om dat een kerk zaad en zout en desem blijft voor de levenshouding die doorklinkt in het evangelie. Die 50% die niet kerkelijk is heeft dat nodig.
Want een kerk functioneert pas, wanneer zij zich niet blind staart op zichzelf en op haar eigen problemen, maar als zij oog heeft voor alles wat er om haar heen gebeurt. Een kerk functioneert pas als zij signaleert waar mensen aan de kant worden geschoven door de harde mechanismen van onze economie, door de anonimiteit van onze samenleving, als zij vooroordelen doorprikt over vreemdelingen. Enz.
We kunnen ons verschuilen achter het feit dat 50% die niet meer kerkelijk is en zeggen dat we als kerk geen invloed meer hebben op de samenleving, of dat allemaal neerleggen op het bordje van de politiek. Het gaat vooral om wat we zelf geloven en waar we voor staan. God is daarbij voor ons de bron van inspiratie. Hij leert ons open staan voor wie onze naaste is en we worden er zelf meer mens van.
En Jezus zegt: dan ben je niet ver af van het Koninkrijk Gods
Amen
Schilder: Rembrandt Harmensz. van Rijn (ca. 1606 - 1669)
Techniek: Olie op canvas
Datum: 1659
Afmetingen geheel schilderij: 168.5 bij 136.5 cm (h , b)
Te bewonderen in Gemäldegalerie, Berlijn, Duitsland
Het naleven van geboden
Vrees God heel uw leven, met uw kinderen en kleinkinderen. Vrees God door al zijn voorschriften en geboden na te komen die ik u opleg. Dan zult u lang blijven leven. Luister Israël, en volbreng ze nauwgezet. Dan zult u gelukkig zijn en talrijk worden in het land dat overvloeit van melk en honing, dat de heer, de God van uw vaderen, u heeft beloofd. Luister Israël! De heer is onze God, de heer is de Enige. U zult de heer uw God liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met al uw krachten. De geboden die ik u vandaag voorschrijf, moet u in uw hart prenten.
Vragen aan jezus
Toen iemand van de Schriftgeleerden hen had horen redeneren en zag dat Hij hun een juist antwoord had gegeven, ging hij Hem vragen: ‘Wat is het allereerste gebod?’ Jezus antwoordde: ‘Het eerste is dit: Luister Israël, de Heer onze God is de enige Heer; u zult de Heer uw God liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel, met heel uw verstand en met heel uw kracht. Het tweede is dit: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. Een ander gebod, groter dan deze twee, is er niet.’ De Schriftgeleerde zei Hem: ‘Juist, Meester, terecht zegt U: Hij is de Enige en er is geen ander dan Hij. Hem liefhebben met heel ons hart en heel ons inzicht en heel onze kracht en onze naaste liefhebben als onszelf is veel meer dan alle brand- en slachtoffers.’ Toen Jezus zag dat hij met begrip antwoordde, zei Hij tegen hem: ‘U staat niet ver van het koninkrijk van God.’ Niemand durfde Hem nog een vraag te stellen.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal