Preek 21ste zondag van het jaar, B
Eerste lezing: Jozua 24, 1-2a. 15-17. 18b
Evangelie: Johannes 6, 60-69
Vandaag vertonen zich de eerste barsten in de nieuwe gemeenschap rondom Jezus. De mensen, die naar Jezus luisterden, hadden er geen moeite mee, dat Mozes met God sprak. Neen, Jezus zélf is het probleem. Ze wilden of konden niet accepteren dat hij God zijn Vader noemde, want dat betekent dat Jezus de Tora is in levende lijve. Ze zijn gestruikeld over ‘die man’.
De mensen in de kerk willen hun eigen leven leiden. De godsdienst met leer en dogmatiek, liturgie en ritueel, mag van dat leven deel uitmaken als we ons eigen gedrag niet hoeven te veranderen. De preek van Jezus haalt een streep door zo'n levensfilosofie. Daarom werd er gemopperd, hoofden afgewend, en liet men Hem, en daarmee de armen van alle tijden, in de kou staan.
Petrus spreekt niet als een vriend om Jezus wat te troosten. Petrus is de gemeenschap van gelovigen, die oprecht de weg van Jezus, de droom van God, willen opgaan. Jij hebt woorden van leven, dat tegen alles bestand is. Ook wij herhalen vandaag die woorden. Natuurlijk weten we, dat we mensen zijn en kwetsbaar blijven. We laten ons - ondanks verzet en goede inzichten - dikwijls meezuigen door het leven van alle dag.
Jezus is een nieuwe Joshua, die het volk van God binnen zal voeren in het land van de toekomst, het land van belofte. Het land van verrassende mogelijkheden, overvloeiend van melk en honing. Deze beelden verwijzen naar een land zonder geweldpleging, zonder uitputting, zonder onnatuurlijk gedrag.
Johannes 6, 60-69
Jezus en Joshua zijn dezelfde namen, alleen wat anders geschreven, en ze betekenen: de Aanwezige is redding. Met het Israël uit de dagen van Joshua zeggen nu de leerlingen van Jezus wat we al hoorden in de eerste lezing: Wij denken er niet aan God te verlaten. God heeft ons en vele geslachten voor ons uit Egypte geleid, uit het land van de benauwenis. God verricht voor onze ogen grote tekenen en beschermt ons op al onze tochten en tegen alle verlokkingen en misleidingen, waarmee wij in aanraking komen. Wij willen God dienen, want zo kunnen we vooruit!
Met de verhalen van vandaag kunnen we twee kanten op. We lopen weg, omdat de boodschap van Jezus ons tegen de borst stoot, net als de eerste leerlingen van Jezus. Of we doen zoals de volgelingen van Joshua? We herinneren ons hoe mooi Gods boodschap is. Hoe deze gemeenschap die boodschap in praktijk probeert te brengen en hoe liefdevol mensen hier met elkaar durven omgaan. Als we zo doen en dat uitdragen, zijn we sprekend God…
Amen
Schilder: Christoph Thomas Scheffler (1699 - 1756)
Techniek: Plafondschildering
Te bewonderen in Sint-Paulinuskerk, Trier, Duitsland.
Voor meer informatie: http://www.beeldmeditaties.nl
In de Sint-Paulinuskerk te Trier, bevindt zich dit plafondschilderij. Christus aan het kruis is het centraal aanwezig. Zijn gestalte stijgt op uit een levensboom waarvan de takken werken als een groene stralenkrans. Dat alles tegen de achtergrond van helder blauwe hemel.
Linksonder het kruis een witte vrouw; zij stelt het geloof voor, de Heilige Kerk. Boven haar hoofd: iets als een vuurgloed, en voor haar borst een duif.
Onder het boek liggen vier mannen geknield met hun hand op het boek. Zij zweren trouw aan de woorden van eeuwig leven.
Boven het kruisvaandel, bekroond met een veldteken in de vorm van een kruis en de letters X en P, Grieks voor Ch en R, de beginletters van Christus’ naam.
Is er een persoon met wie ik mij kan vereenzelvigen op dit plafondtafereel? En ik voel ik mij toch meer op mijn plaats gewoon beneden op de vloer van de kerk.
De bijeenkomst in Sichem
In die dagen riep Jozua alle stammen van Israël bijeen in Sichem. Nadat hij de oudsten, stamhoofden, rechters en griffiers zich ten overstaan van God had laten opstellen, sprak hij tot het volk: ‘Dit zegt de Heer, de God van Israël:
Wanneer u de Heer niet wilt dienen, kies dan nu wie u wel wilt dienen: de goden van uw voorouders ten oosten van de Eufraat of de goden van de Amorieten, van wie u nu het land bewoont. In ieder geval zullen ik en mijn familie de Heer dienen. Hierop antwoordde het volk: ‘Het is verre van ons de Heer te verlaten om andere goden te dienen. Hij is het, de Heer, onze God, die ons en onze voorouders uit de slavernij in Egypte heeft bevrijd. Hij heeft grote wonderen voor ons verricht; dat hebben we met eigen ogen gezien. Hij heeft ons op onze hele tocht beschermd tegen alle volken waarvan we het gebied doortrokken.
Natuurlijk zullen wij de Heer dienen, want Hij is onze God.’
Woorden van eeuwig leven
Velen van zijn leerlingen die Hem gehoord hadden, zeiden: ‘Dit zijn harde woorden. Wie kan daar nog naar luisteren?’ Maar Jezus, die wist dat dit bij zijn leerlingen gemor uitlokte, zei: ‘Dit ergert jullie dus? En als jullie nu de Mensenzoon eens zien opstijgen naar waar Hij vroeger was? Het is de Geest die levend maakt, het vlees helpt niets. De woorden die Ik tot jullie gesproken heb, zijn geest: ze zijn leven. Maar er zijn er onder jullie die niet geloven.’ Jezus wist immers al vanaf het eerste moment wie het waren die niet geloofden en wie het was die Hem zou overleveren. En Hij vervolgde: ‘Dat is de reden waarom Ik zei dat niemand naar Mij toe kan komen tenzij hem dit door de Vader geschonken is.’ Toen keerden velen van zijn leerlingen Hem de rug toe en trokken niet langer met Hem mee. Hierop vroeg Jezus aan de twaalf: ‘Jullie willen toch niet óók weggaan?’ Simon Petrus antwoordde: ‘Maar Heer, naar wie zouden we gaan? In uw woorden vinden we inderdaad eeuwig leven. Wij geloven vast en zeker dat u de heilige van God bent.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal