Preek 14de zondag van het jaar, B
Eerste lezing: Ezechiël 2, 2-5
Evangelie: Marcus 6, 1-6
Wat is er aan de hand in Nazareth? Jezus neemt het woord in de synagoge en sprak daar openlijk frank en vrij over zijn zending van Godswege. Op het horen van zijn woorden groeit de verbazing onder zijn gehoor. Jezus beantwoordt niet aan het beeld dat zij van hem hadden. Is hij niet de timmerman? Groot is hun ongeloof. Hij is niet meer dan wij. Laat hij zich bij zijn hamer en bijtel houden. Zo immers kennen wij hem. En zij namen aanstoot aan hem, waren doof voor wat Hij zei, blind voor wat Hij deed, een nukkig, weerbarstig en opstandig volk.
Maar Jezus kon niet anders. Als profeet van Godswege gezonden, kon Hij toch geen uitzondering maken voor zijn eigen stad Nazareth. Maar Hij moest wél vaststellen, dat een profeet overal geëerd wordt behalve in zijn eigen stad, bij zijn verwanten en in zijn eigen kring. Niettemin, wie profetisch heeft te spreken, priester of leek, vrouw of man, hij kan niet zwijgen. Evenmin als de profeet Ezechiël mocht zwijgen, opdat het volk zal weten, dat er een profeet in hun midden is.
Jezus wordt beoordeeld naar het beeld dat men van hem gevormd had. Hij is de timmerman, de zoon van Maria. Zijn broers en zusters, ook die kennen ze, doodgewone mensen en Hij is niet anders. Hun verbazing komt voort uit het feit, dat Jezus hun beeld verstoort. Ze hebben zich in hem vergist en mensen vergissen zich niet graag. Je in een mens vergist te hebben kan zeer verwarrend zijn. Het kan heel positief uitvallen maar ook helaas negatief.
“Ik weet niet meer wat ik aan je heb”?, wordt dan vaak gezegd. Je bent zo anders geworden. Je bent me zo vreemd. Relaties kunnen onder druk komen te staan of zelfs afspringen. De toehoorders van Jezus accepteerden het anders-zijn van Jezus niet. Het anders-zijn van Jezus, dat wil zeggen anders dan het beeld wat ze van hem hebben, zorgde voor zo’n grote muur van onbegrip, dat Jezus echt geen wonder meer kon doen. Het maakte hem letterlijk machteloos!
Jezus onder de artsen
Ook wij hebben ons een beeld van Jezus gevormd. Aan de hand van verhalen, afbeeldingen, preken en boeken, aan de hand van wat wij gehoord hebben vroeger op school. De vraag is: hoe vast ligt dat beeld? Is het gesloten en absoluut? Hoe ontvankelijk zijn we voor nieuwe beelden, nieuwe inzichten? Hoe open zijn wij voor zijn woorden, zijn getuigenis, zijn oproep? Hoe bereid om in verwondering naar hem te luisteren en hem te zien? In hoeverre mag hij méér en anders zijn dan het beeld dat ik van hem heb?
Wonderen kunnen slechts gebeuren als wij Jezus telkens met nieuwe ogen zien, met open oren hem horen en in ons hart zich over hem verblijden. Mag hij zijn: Een profeet, die het goed en kwaad in Gods ogen helder blootlegt in de samenleving, in eigen leven, in eigen kring en gemeenschap? Vindt hij geloof? Mag hij méér doen dan bevestigen wat wij graag geloven? Kortom: staan wij onszelf toe ruimte voor verwondring te scheppen in deze timmerman?
Amen
Schilder: Paolo Veronese (1528 - 1588)
Datum: 1558
Techniek: Olieverf op canvas
Afmeting: 236 x 430 cm
Te bewonderen in: Museo del Prado (Madrid, Spain)
Het schilderij ‘Jezus onder de artsen’ heeft een groot aantal karakters. Christus is de jonge ster in de scene, dit wordt versterkt door zijn oratorische gebaar met zijn handen, terwijl artsen -in verschillende posities aandachtig luisteren of praten met elkaar. In alle figuren toont de kunstenaar ons zijn uitgebreide fascinatie voor het uiten van gezichtsuitdrukkingen. Onder de artsen zit waarschijnlijk de opdrachtgever, wat in die tijd de gewoonte was bij een opdracht. Aan de voeten Jezus net onder het midden van de compositie staan Maria en Jozef, samen met de mensen, die op zoek zijn naar de zoon.
Als een goede vertegenwoordiger van de Venetiaanse School, was het van belang om te zorgen voor het juiste kleur en licht spektakel. Het licht is goed onderzocht en weergegeven, het creëren van ruimtes in contrasten en het verkrijgen van een sfeervol karakteristiekeffect zijn geslaagd. De kleuren zijn gevarieerd, vanwege de grote belangstelling van de kunstenaar voor het tonen van de kostuums van de hoge Venetiaanse samenleving.
Ezechiëls zending
Zodra Hij tot mij gesproken had, kwam er een geest over mij, die mij rechtop liet staan en hoorde ik Hem spreken. Hij zei tegen mij: ‘Mensenkind, Ik zend u naar de Israëlieten, dat volk van rebellen dat zich tegen Mij verzet heeft. Zij en hun vaderen hebben tegen Mij gezondigd tot op de dag van vandaag. De zonen hebben een harde blik en een hart van steen; Ik zend u naar hen met de boodschap: “Zo spreekt de Heer God!”?. En of ze luisteren of niet, want het is een opstandig volk: ze zullen weten dat er een profeet in hun midden is geweest.
Gebrek aan vertrouwen
Hij ging op weg en kwam in zijn vaderstad, en zijn leerlingen volgden Hem. Toen het sabbat was, begon Hij in de synagoge onderricht te geven. De talrijke toehoorders waren verbaasd en zeiden: ‘Waar heeft Hij dat vandaan, wat voor wijsheid is Hem gegeven, en dan die machtige daden die door zijn handen tot stand komen? Dat is toch de timmerman, de zoon van Maria en de broer van Jakobus en Josef en Juda en Simon? Zijn zusters wonen toch hier bij ons?’ En ze namen aanstoot aan Hem. Jezus sprak tot hun: ‘Een profeet wordt overal geëerd, behalve in zijn stad, bij zijn familie en in zijn eigen huis.’ Hij kon daar helemaal geen machtige daden verrichten, behalve dat Hij enkele zieken de handen oplegde en hen genas. En Hij was verbaasd over hun gebrek aan vertrouwen. Hij trok door de dorpen in de omgeving om onderricht te geven.
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal