Preek van de week

        31^ste zondag door het jaar, C

Eerste lezing: Boek der Wijsheid 11, 22-26.  12,1-2.

Evangelie: Lucas 19, 1-10

De eerste woorden van deze overweging zijn direct genomen uit de eerste lezing van vandaag. In het boek Wijsheid wordt de zorg en de aandacht van God beschreven voor Zijn schepping. Niets van wat God geschapen heeft, verdient minachting of afschuw. Daarom gaat het God aan het hart dat mensen er soms verloren bij lopen en daarom roept Hij hen tot leven. Schepping en barmhartigheid horen bij elkaar.

Het is vanuit dit perspectief dat we vandaag naar het evangelieverhaal mogen luisteren en kijken.

De persoon van Zacheüs is de meesten van ons overbekend. Vanaf de vroegere kinderjaren is hij ons al voorgesteld als de slechte tollenaar die steelt en bedriegt. Dit wordt ook nog eens verderop in het Lucas evangelie bevestigd. De zaak is duidelijk. We hebben een onrechtvaardige in ons midden en zijn naam is: Zacheüs.

Was het in het leven ook maar zo duidelijk! In het leven is het al helemaal niet duidelijk of het nu zwart of wit is, goed of fout. Misschien moeten we net als in het leven, ook dit evangelieverhaal opnieuw, met nieuwe ogen lezen en herlezen.

Wat lezen we precies:
Een hoofdambtenaar bij het tolwezen wil Jezus zien en daarom klimt hij in een boom.
Ondanks de bladeren ziet Jezus hem en laat zich in diens huis uitnodigen.
Zacheüs neemt dankbaar de uitnodiging aan, terwijl de omstanders morden omdat ze hun vooroordelen al klaar hadden.
Het is nu op het vooroordeel van de omstanders dat wij onze mening over Zacheüs hebben bepaald. Zij zeggen dat Zacheüs een zondaar is! Maar is dat ook zo, doen wij daar Zacheüs recht mee?

Uitgaande van het gegeven dat God alles goed geschapen heeft, moeten wij er vanuit gaan dat ook Zacheüs goed is, totdat het tegendeel bewezen wordt. Er is geen ander bewijs dan dat Zacheüs, overweldigd door het bezoek van Jezus een deel van zijn bezit uitdeelt. Wie onder ons weet of hij dat al niet veel eerder en veel vaker gedaan heeft?

plaquette: Joodse tollenaar Zacheüs

        Door: Vlierdense kunstenaar Joep Coppens (geboren 1940)

Datum plaquette: 2008

Locatie: Sint-Willibrorduskerk Deurne

De plaquette in brons is van de Vlierdense kunstenaar Joep Coppens. Het is een Bijbels tafereel: de joodse tollenaar Zacheüs wordt door Jezus uit een boom naar beneden geroepen, omdat Hij bij hem te gast wil zijn. De aandacht die Jezus de woekeraar gaf had een louterend effect op hem.

Wijsheid 11, 22-26. 12, 1-2

        Gods macht en liefde
Want de hele wereld is voor U als de kleinigheid die de weegschaal laat doorslaan en als een dauwdruppel die in de ochtendschemering op de aarde valt. Maar U ontfermt zich over iedereen, omdat U alles kunt en U telt de zonden van de mensen niet, om hen tot inkeer te laten komen. Want alles wat bestaat hebt U lief en U verafschuwt niets van wat U gemaakt hebt; als U iets zou haten, zou U het niet geschapen hebben. En hoe zou iets in stand zijn gebleven als U het niet wilde, of hoe zou iets bewaard zijn dat niet door U was geroepen? U spaart echter alles, omdat het van U is, U, Heer, die alles wat leeft bemint.

Uw onvergankelijke geest is in alles. Daarom straft U slechts gaandeweg degenen die zondigen; U wijst hen terecht door hun te laten zien waarin zij zondigen, zodat zij, uit hun slechtheid bevrijd, in U, Heer, geloven.

Evangelie: Lucas 19, 1-10

        Bij Zacheüs
Jezus ging Jericho binnen en trok door de stad. Daar was een zekere man die Zacheüs heette. Hij was oppertollenaar en hij was rijk. Hij wilde wel eens zien wat Jezus voor iemand was, maar het lukte hem niet vanwege de mensenmassa, want hij was klein van stuk. Daarom rende hij vooruit en klom in een moerbeivijgenboom om Hem te zien te krijgen, want Hij zou daar voorbijkomen. Toen Jezus bij die plek kwam, keek Hij omhoog en zei tegen hem: ‘Zacheüs, kom vlug naar beneden; vandaag moet Ik in uw huis verblijven.’ Hij kwam vlug naar beneden en ontving Hem met vreugde. Iedereen die het zag sprak er schande van. ‘Hij neemt zijn intrek bij een zondaar’, zeiden ze. Zacheüs richtte zich tot de Heer. ‘Heer,’ zei hij, ‘hierbij geef ik de helft van mijn bezit aan de armen, en als ik iemand iets heb afgeperst, vergoed ik het viervoudig.’ Jezus zei tegen hem: ‘Vandaag is er redding gekomen voor dit huis, want ook hij is een zoon van Abraham. De Mensenzoon is immers gekomen om te zoeken en te redden wat verloren is.’