Preek van de week

Preek 21^ste zondag van het jaar, B

Eerste lezing: Jozua 24, 1-2a.15-17.18b

Evangelie: Johannes 6, 60-69

Jozua is oud en van dagen verzadigd. Lange tijd was hij de rechterhand van Mozes geweest, in de tijd dat het volk door de woestijn trok. Na Mozes’ dood was hij het die het volk is voorgegaan door de wateren van de Jordaan, achter de Ark des Heren. Hij heeft de muren van Jericho zien vallen en heeft het volk het land doen beërven. Iedere stam, iedere familie heeft een stuk van Kanaän in erfpacht gekregen, de onafhankelijkheid is daarmee gewaarborgd. Jozua heeft vrijsteden aangewezen, toevluchtsoorden voor wie zich zonder schuld aan doodslag schuldig maakte, asielsteden om aan de bloedwraak te ontkomen.
Jozua heeft zijn taak volbracht en voelt zijn einde komen. Nog eenmaal verzamelt hij de zijnen om zich heen, niet als een generaal die afscheidt neemt van zijn troepen, maar als een priester die zijn volk op het hart wil drukken trouw te blijven aan God. Het is onder de eikenboom van Sichem, vanouds een heilige plaats, dat Jozua de zijnen samenroept.

Net als bij Jozua, is ook het volk rond Jezus samengestroomd. Ze hebben van het vele brood gegeten tijdens de wonderbare broodvermenigvuldiging. Jezus had gezorgd dat er genoeg was voor iedereen. Ze wilden meer van dat brood. Niet omdat ze geloofden in wat Jezus hen voorhield, maar omdat het zo makkelijk was om je maag mee te vullen. Dat de boodschap van het brood was: ‘De God van Israël is de enige God’, dat stond hen niet aan. Ook niet het beeld dat Jezus gebruikte: ‘Zoals Ik leef door de Vader, zo leven jullie door Mij’. Ze leven het leven zelf wel, daar hebben ze Jezus en zijn Vader niet bij nodig.

Het godsvolk is bijeen. En of het nu nomaden en landbouwers zijn, of schrijvers en rechters. Of zij nu zitten in Sichem of in Best, of de man Gods nu Jozua van Jericho heet of Jozua van Nazareth, een bijbel lang en de eeuwen door klinkt steeds weer die ene vraag: wie wil je dienen, voor wie kies je, voor God of voor de goden, voor de Vader van Jezus of voor het geld?

Ook wij zijn als Gods volk onderweg bijeengekomen in onze heilige plaats. Het is geen boom, maar een kerk. De plaats doet er niet toe, ook niet hoe die er uitziet. Wat wel belangrijk is, is dat wij ieder afzonderlijk een antwoord proberen te geven op de vraag: wil ik in het voetspoor van Petrus dezelfde geloofsbelijdenis uitspreken? “U bent de heilige Gods.”?

Jozua heeft zijn leven in dienst gesteld van de levende God. Jezus heeft zijn leven gegeven om die levende God zichtbaar, hoorbaar en tastbaar onder de mensen te brengen. De apostelen hebben vanuit de zending van Jezus, deze boodschap verder uitgedragen. Maar nu, hoe gaat het verder? Stopt het hier, of nemen wij de fakkel over?

Hoe het ook zij, het brood zal gebroken worden, de wijn zal vloeien. Waarom? Omdat er steeds wel ergens mensen in de wereld zijn die zich door deze uitnodiging laten inspireren. Opdat Jezus niet voor niets naar Jeruzalem is teruggegaan, maar nu om het leven te vervullen. Nu is het tijd om te kiezen.

Amen

In de Sint-Paulinuskerk te Trier, bevindt zich dit plafondschilderij. Christus aan het kruis is het centraal aanwezig. Zijn gestalte stijgt op uit een levensboom waarvan de takken werken als een groene stralenkrans. Dat alles tegen de achtergrond van helder blauwe hemel.
Linksonder het kruis een witte vrouw; zij stelt het geloof voor, de Heilige Kerk. Boven haar hoofd: iets als een vuurgloed, en voor haar borst een duif.
Onder het boek liggen vier mannen geknield met hun hand op het boek. Zij zweren trouw aan de woorden van eeuwig leven.
Boven het kruisvaandel, bekroond met een veldteken in de vorm van een kruis en de letters X en P, Grieks voor Ch en R, de beginletters van Christus’ naam.

Is er een persoon met wie ik mij kan vereenzelvigen op dit plafondtafereel? En ik voel ik mij toch meer op mijn plaats gewoon beneden op de vloer van de kerk.

Jozua 24, 1-2a. 15-17. 18b

De bijeenkomst in Sichem
In die dagen riep Jozua alle stammen van Israël bijeen in Sichem. Nadat hij de oudsten, stamhoofden, rechters en griffiers zich ten overstaan van God had laten opstellen, sprak hij tot het volk: ‘Dit zegt de Heer, de God van Israël:
Wanneer u de Heer niet wilt dienen, kies dan nu wie u wel wilt dienen: de goden van uw voorouders ten oosten van de Eufraat of de goden van de Amorieten, van wie u nu het land bewoont. In ieder geval zullen ik en mijn familie de Heer dienen. Hierop antwoordde het volk: ‘Het is verre van ons de Heer te verlaten om andere goden te dienen. Hij is het, de Heer, onze God, die ons en onze voorouders uit de slavernij in Egypte heeft bevrijd. Hij heeft grote wonderen voor ons verricht; dat hebben we met eigen ogen gezien. Hij heeft ons op onze hele tocht beschermd tegen alle volken waarvan we het gebied doortrokken.
Natuurlijk zullen wij de Heer dienen, want Hij is onze God.’

Johannes 6, 60-69

Woorden van eeuwig leven
Velen van zijn leerlingen die Hem gehoord hadden, zeiden: ‘Dit zijn harde woorden. Wie kan daar nog naar luisteren?’ Maar Jezus, die wist dat dit bij zijn leerlingen gemor uitlokte, zei: ‘Dit ergert jullie dus? En als jullie nu de Mensenzoon eens zien opstijgen naar waar Hij vroeger was? Het is de Geest die levend maakt, het vlees helpt niets. De woorden die Ik tot jullie gesproken heb, zijn geest: ze zijn leven. Maar er zijn er onder jullie die niet geloven.’ Jezus wist immers al vanaf het eerste moment wie het waren die niet geloofden en wie het was die Hem zou overleveren. En Hij vervolgde: ‘Dat is de reden waarom Ik zei dat niemand naar Mij toe kan komen tenzij hem dit door de Vader geschonken is.’ Toen keerden velen van zijn leerlingen Hem de rug toe en trokken niet langer met Hem mee. Hierop vroeg Jezus aan de twaalf: ‘Jullie willen toch niet óók weggaan?’ Simon Petrus antwoordde: ‘Maar Heer, naar wie zouden we gaan? In uw woorden vinden we inderdaad eeuwig leven. Wij geloven vast en zeker dat u de heilige van God bent.’