Preek 20ste zondag van het jaar, B
Eerste lezing: Spreuken 9, 1-6
Evangelie: Johannes 6, 51-58
Jezus kon zeer eenvoudig vertellen, dat wist iedereen. Daarom luisterde men graag naar Zijn verhalen, zijn parabels en voorbeelden. Iedereen verstond Hem. Het was zo anders dan de woorden van de Schriftgeleerden.
Maar vandaag ontpopt Jezus zich toch als een slechte leraar. Hij vertelt onbegrijpelijke dingen en gaat niet eens in op de vraag van de omstanders: ‘Hoe kan hij ons zijn vlees te eten geven?’ Jezus gaat onverstoorbaar verder en lijkt de zaken op de spits te drijven.
Dat staat allemaal te lezen in de broodrede van Johannes, een lange uiteenzetting die volgt op de wonderbare broodvermenigvuldiging. Johannes houdt van dubbele bodems, maar voor ons niet altijd eenvoudig te begrijpen. In feite gaat het hier over de eucharistie.
Het brood is het lichaam van de heer en de wijn zijn bloed. De vraag ligt nu voor de hand: hoe kan dat nu? Dat is een ernstige vraag. Ze heeft aanleiding gegeven tot grote theologische debatten en meters aan boeken. Maar ze is in zekere zin ook misleidend alsof het om bovennatuurlijke scheikunde zou gaan.
We komen veel dichter bij de kern met de vraag: hoe kan iemand in de liefde zo ver gaan, dat hij of zij zichzelf te eten geeft? Dat de persoon wordt zoals het brood dat wij nodig hebben om te leven?
Jezus stelt zijn omstanders voor een keuze. Wat eten jullie eigenlijk? Waarvan leven jullie? En voedt dat ook echt? Neemt dat je honger weg, of blijf je toch altijd weer met een lege maag zitten? Mensen hebben altijd geweten dat niet alles eetbaar en voedzaam is.
Goed en gezond voedsel, daar maken we ons al jaren sterk voor. Maar voedsel is nog zo veel meer dan dat wat door de maag gaat. Jezus’ uitdagende woorden gaan over alles waarvan een mens leeft. Waarvan leef je in je gevoelsleven, in je contacten? Met wie ga je om en waarom, en hoe? Zijn dat contacten die anderen doen leven en waarin je andere tot leven brengt? En geestelijk: voedt je jezelf met kennis en inzicht? Met dingen die het weten waard zijn, of met flauwe kost die je overal kunt krijgen?
Eigenlijk spreekt Jezus ook vandaag eenvoudige taal. Alles wat Hij hier zegt is een commentaar op het broodwonder. Mensen zijn verzadigd geraakt, nadat het eerst door zijn handen is gegaan. Wat Jezus vandaag eigenlijk zegt is: laat dat wat jij belangrijk vindt, waarvan jij leeft, eerst door mijn handen gaan. Ik zal je duidelijk maken wat voedzaam voor je is en wat niet. En, van wat ik je dan geef, zul je echt kunnen leven.
Amen
Schilder: Joos van Cleve (1485-1540)
olieverf op hout (45 ??206 cm)
Te bewonderen in Musée du Louvre, Paris.
Het centrale paneel van het altaarstuk toont de Bewening van Christus. De bovenste lunette vertegenwoordigt de Stigmata van Sint Franciscus. Het onderste podium toont het Laatste Avondmaal.
Johannes 6, 51-58
Uitnodiging van de wijsheid
De wijsheid bouwt haar huis, zeven zuilen heeft zij gehouwen; zij heeft haar slachtvee geslacht, haar wijn gemengd en ook haar tafel gereed gemaakt. Zij heeft haar dienaressen uitgestuurd en zij roept vanaf de allerhoogste plaatsen van de stad. ‘Wie onervaren is moet hierheen komen’ en tegen degene die zonder verstand is zeg ik: ‘Kom, eet mijn brood en drink de wijn die ik gemengd heb. Laat je onnozelheid varen en jij zult leven en de weg van het inzicht betreden.’
Jezus: het brood om van te leven
Ik ben het levende brood, dat uit de hemel is neergedaald. Als men van dát brood eet, zal men leven in eeuwigheid. En het brood dat Ik zal geven, is mijn vlees, voor het leven van de wereld.’ Toen ontstond er onder de Joden een discussie: ‘Hoe kan Hij ons zijn vlees te eten geven?’ Daarop hernam Jezus: ‘Waarachtig, Ik verzeker u: als u het vlees van de Mensenzoon niet eet, als u zijn bloed niet drinkt, is er geen leven in u. Maar wie mijn vlees en bloed eet en drinkt, die bezit eeuwig leven: op de laatste dag laat Ik hem opstaan, want mijn vlees is echt voedsel, mijn bloed is echte drank. Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, blijft met Mij verbonden en Ik met hem. Zoals Ik leef uit de Vader, de Levende, die Mij gezonden heeft, zo zal ook hij die zich met Mij voedt, leven uit Mij. Dit is het brood dat uit de hemel is neergedaald, niet dat wat uw voorouders hebben gegeten, die niettemin gestorven zijn. Wie zich met dit brood voedt, zal leven in eeuwigheid.’
Diakenwijding van Berend van de Berg
De Digidulfke uitgave november 2024 is uit
Veranderingen in het team van pastores
BUSREIS BEDEVAART KEVELAER 22 AUGUSTUS 2024
Eervolle penning voor Theamarie Geilleit en Jeanne van Hal
Facebook
Twitter